Boek: Patrick Ness - Het mes dat niet wijkt

Todd Hewitt wordt over 30 dagen 13 jaar en een man, als laatste van alle inwoners van Prentissdorp. Alle vrouwen zijn overleden aan de Herriebacil, die er bij de mannen en alles wat leeft voor zorgde dat hun gedachten hoorbaar werden. Maar dan ontmoet Todd een meisje dat geen Herrie heeft. Plots staat alles op z'n kop en moet hij vluchten voor zijn leven.

Allereerst moet gezegd worden dat schrijver Patrick Ness het concept van de Herrie in Het mes dat niet wijkt uitstekend heeft uitgewerkt. In plaats van simpelweg een ander zintuig te kopiëren, is de Herrie een zintuig op zich: het is hoorbaar, zichtbaar en tastbaar, maar tegelijkertijd ook weer niet. Daarnaast geeft het een interessante nieuwe dimensie aan het aloude vluchtverhaal: hoe verstopt je jezelf en je intenties, als je gedachten altijd merkbaar zijn voor anderen?

De setting is erg effectief. Het speelt zich af op een wereld die niet de Aarde is, maar er wel veel op lijkt. Dat geeft een soort vervreemding, die in combinatie met de Herrie een zekere spanning opwekt. Immers, verwachtingen die de lezer heeft, kunnen totaal verkeerd zijn.

Het verhaal is redelijk tot goed. Het heeft soms erg volwassen thema's en gebeurtenissen, die gematigd worden door het kinderlijke perspectief van de hoofdpersoon. Sommige plotwendingen zijn al van veraf te zien, maar andere komen geheel als verrassing. Ness weet duidelijk de waarde van de cliffhanger, hoewel hij die soms misbruikt door belangrijke achtergronden iets te lang achter te houden.

Een enorm pluspunt is dat het verhaal grotendeels afgerond is op het einde van het boek, hoewel het onderdeel is van een trilogie. Sommige schrijvers hebben de neiging om belangrijke punten van uitleg pas in het tweede boek te stoppen, om de lezer vast te houden. Ness heeft die verleiding gelukkig weten te weerstaan.

Ness heeft niet de fout gemaakt om Todd te volwassen voor zijn leeftijd te maken, een fout die veel andere schrijvers wel maken. Todd is een realistische puber, die in al zijn kinderlijkheid hard probeert mee te doen in de volwassen wereld.

Het mes dat niet wijkt is daarmee een uitstekend boek, zeker voor jongeren die hun eigen worstelingen met de wereld wellicht zullen herkennen in Todd. Ook oudere lezers zullen hun jongere zelf kunnen herkennen. De nieuwe draai die schrijver Patrick Ness geeft aan het aloude verhaal is bijzonder goed gelukt.