Take Shelter

Het maken van een geslaagde paranoia thriller is geen gemakkelijke opgave. Niet alleen dient de film de gehele speelduur spannend te zijn, tevens is het noodzakelijk dat niet elke plotontwikkeling gemakkelijk te verklaren is door de kijker. Mede daarom kunnen dit soort films gemakkelijk meerdere keren bekeken worden. Regisseurs als Roman Polanski (Rosemary’s Baby, Chinatown) en David Fincher (The Game, Zodiac) beheersen dit genre tot in de puntjes. Ook Take Shelter kan binnen het hokje van de paranoia thriller geplaatst worden. Het is de vraag of de film van debutant Jeff Nichols een nieuwe mijlpaal kan worden binnen dit genre.

In Take Shelter draait het om Curtis LaForche (Michael Shannon), die woont in een kleine stad in Ohio samen met zijn vrouw Samantha (Jessica Chastain) en hun zesjarige dochter Hannah (Tova Stewart), die doof is. Wanneer Curtis angstaanjagende dromen krijgt over een aanstaande apocalyptische storm, besluit hij de schuilkelder in de achtertuin op een radicale wijze uit te breiden zonder zijn vrouw hierover te informeren. Zijn compulsieve bouwdrift zorgt voor scheve gezichten binnen de gesloten gemeenschap, die openlijk twijfelt over zijn geestelijke gezondheid en daarnaast lopen de spanningen tussen Curtis en zijn vrouw hoog op.

Hoofdrolspeler Michael Shannon timmert aardig aan de weg. Zijn naam zal volledig gevestigd zijn in Hollywood indien hij kan overtuigen als General Zod in Man of Steel, de aanstaande verfilming van het Supermanverhaal die uitkomt in 2013. Als man met de apocalyptische dromen vormt Shannon in Take Shelter het middelpunt van het verhaal. Dit doet hij uitstekend, waarbij zijn karakteristieke gelaat de meeste indruk achterlaat. Waar Shannon nog niet echt is doorgebroken in Hollywood, kan dat wel gezegd worden van Jessica Chastain. Zo was zij in 2011 te zien in het meesterwerk The Tree of Life en werd zij voor een Oscar genomineerd voor haar inbreng in The Help. In 2012 blijft zij minstens zo actief, met rollen in de nieuwste films van Terrence Malick en Kathryn Bigelow. Ook op basis van haar rol in Take Shelter is alle lof die zij ontvangt zeer begrijpelijk. Ze past in het verhaal en vormt met Shannon een overtuigend koppel.

Naast de uitstekende acteerprestaties is Take Shelter een film met meer kwaliteiten. Zo is de opbouw van de film zeer zorgvuldig, wat bijdraagt aan de geloofwaardigheid van het verhaal. Dit is knap gedaan, aangezien de gehele situatie op zijn minst nogal bizar te noemen is. Op sommige momenten vraagt regisseur Jeff Nichols helaas iets teveel van de kijker. Zo zijn enkele acties van de man des huizes, Curtis LaForche niet logisch genoeg. Dit gaat ten koste van de spanningsboog en maakt het soms lastig om begrip op te brengen voor de onmogelijke situatie waarin het gezin verkeert.

Extra krediet verdient de regisseur voor de wijze waarop hij de afschuwelijke dromen van LaForche in beeld heeft gebracht. Deze zijn nogal shockerend en vormen een groot contrast met de relatieve rust van het plattelandsleven. Ook het einde is een aspect van de film dat ongetwijfeld zal leiden tot hevige discussies. Zonder ook maar iets te verklappen, zal de discussie ongetwijfeld gaan over de vraag of dit verrassende einde nodig was en of het een positieve bijdrage heeft geleverd aan het eindproduct.

Take Shelter is helaas geen foutloze film geworden. Ondanks het perfecte tempo en de krachtige acteerprestaties, zijn een aantal situaties in de film niet plausibel genoeg. Toch kan Take Shelter worden gezien als een gewaagde film en is het logisch dat de onervaren regisseur Jeff Nichols veel lof heeft geoogst. Met name door het suggestieve einde is dit een film geworden die zal leiden tot veel discussies en daarmee bereikt Nichols iets wat zijn collega’s in Hollywood maar zelden voor elkaar krijgen.