Film: Captain America: The First Avenger
Marvel Studios heeft de afgelopen jaren geleidelijk aan een eigen wereld opgebouwd door een reeks superheldenfilms aan elkaar te verbinden. Het begon met Iron Man, over een wapenhandelaar die genoodzaakt werd een robotisch vecht- en vliegpak voor zichzelf te ontwikkelen, wat hem inspireerde Iron Man te worden. Het ging verder met The Incredible Hulk, over Bruce Banner die na een mislukte poging tot het creëren van een supersoldaat op de vlucht sloeg voor het leger. En eerder dit jaar zagen we het verhaal van Thor, die van Asgard naar Aarde werd verbannen en zo de mensenwereld leerde kennen.
De films zijn aan elkaar verbonden door de aanwezigheid van de organisatie S.H.I.E.L.D. en hun leider Nick Fury. Met cameo's, teasers en meer inhoudelijke scènes werden de films aan elkaar geregen en in enkele films kwamen al referenties naar een zekere Captain America voor. Niet met naam, maar de fans wisten de signalen te herkennen.
Captain America is in het Marvel Cinematic Universe, zoals de continuïteit waarin deze films zich afspelen genoemd wordt, de eerste superheld. Iron Man, de Hulk en Thor leven in een wereld waar ooit, zeventig jaar eerder, een supersoldaat voor het Amerikaanse leger vocht. Maar deze held is in het heden niet meer aanwezig, terwijl we hem volgend jaar wel zullen zien in The Avengers. Het is aan Captain America: The First Avenger om zijn herkomst te tonen en uit te leggen hoe we hem in het heden weer terug kunnen vinden.
De oorsprong van de Captain ligt in de Tweede Wereldoorlog. Steve Rogers (Chris Evans), een klein opdondertje dat een gevecht met een flinke windvlaag nog niet kan winnen, wil dolgraag het leger in maar wordt overal afgewezen. Wanneer hij gespot wordt door een wetenschapper verandert echter zijn koers. De wetenschapper, Dr. Erskine, werkt voor de Strategic Scientific Reserve, een overheidsorganisatie die werkt aan het creëren van een supersoldaat. Samen met Howard Stark vormt hij het kneusje Rogers om naar een man van maximale menselijke capaciteit. Rogers wordt groter, gespierder en topfit; het supersoldaat-programma is geslaagd.
Onzekerheid over en onbekendheid met de technologie aan de kant van het leger zorgen er echter voor dat Rogers, hoewel uitermate geschikt als soldaat, toch niet wordt toegelaten tot de echte troepen. In plaats daarvan wordt hij gebruikt als propaganda voor het leger en vormt hij het vermaak voor de soldaten die overzees hun plicht doen. Een grote vernedering, maar hij kan zich tenminste inzetten voor zijn land, zo troost hij zichzelf.
Het is lastig om anno 2011 nog een originele draai te geven aan het ontstaansverhaal van een superheld. We hebben er immers al zoveel gezien. Zeker bij Captain America is er weinig ruimte voor vernieuwing: het personage verscheen voor het eerst in 1940, ruim twee jaar na de introductie van Superman en twee decennia voor zijn mede-Avengers. Zijn verhaal is simpelweg dat van een heldhaftig en moedig persoon dat, hoewel fysiek ondermaats, toch een kans krijgt om te stralen. De underdog die de held wordt. Het verhaal dat deze verfilming neerzet is dan ook redelijk rechtlijnig: Rogers komt bij het leger, wordt omgevormd tot supersoldaat en krijgt, na de nodige dramatische tussenstop, vervolgens de kans zich te bewijzen als waardevolle toevoeging aan het leger.
Rogers moet het in The First Avenger opnemen tegen de Red Skull, de leider van de militaire Nazi-organisatie Hydra. De Skull, in de persoon van de Duitser Johann Schmidt, is uit op weinig minder dan wereldoverheersing. Als voormalig proefkonijn van Dr. Erskine beschikt hij over een zekere toename van fitheid en fysieke kracht, maar nergens zoveel als Rogers. Ook heeft de behandeling gezorgd voor een uitvergroting van zijn slechte aard, wat Schmidt recht tegenover de goedaardige Rogers plaatst. Een geschikte aartsvijand dus, maar ook hier mist iets aan originaliteit. Schmidt, overtuigend en boeiend gespeeld door Hugo Weaving, is zo zwart als Rogers wit is, maar nuances ontbreken in beiden.
En nuances ontbreken eigenlijk in het gehele verhaal. Het dient als een geschikte inleiding in het personage Captain America, wat de grootste held onder the Avengers moet zijn, maar doet niet veel meer dan dat. Volgend jaar zal Rogers dat team in hun eigen film leiden en deze film komt daarom over als een moetje; even laten zien wie hij was in het verleden om hem vervolgens naar het heden te takelen voor het echte avontuur.
De film wikkelt de oorsprong af zoals het hoort en laat een verhaal zien met voldoende leuke en vaak herkenbare elementen voor met name Marvel-fans, maar wekt de indruk dat de studio ongeduldig is en door wil met de volgende film. Het resultaat zit daarom vol actie die vermakelijk is, er goed uitziet en het verhaal voldoende ondersteunt, maar mist een kans om je met Rogers mee te laten leven. Met Captain America: The First Avenger levert Marvel een degelijke comicverfilming af en een passend hoofdstuk in het grotere verhaal, maar als standalone film is het niet meer dan redelijk.
