DVD: Louis Malle Collection

De Franse regisseur Louis Malle (1932-1995) is niet zo gemakkelijk in een hokje te stoppen. Hij maakte zowel in de VS als in Frankrijk films en beperkte zich niet tot één genre. Hij hoort niet tot de harde kern van de Nouvelle Vague, maar bepaalde kenmerken van deze stroming uit de jaren '50 en '60 (zoals bijvoorbeeld het filmen op locatie in plaats van in de studio) keren wel terug in zijn werk. Vier Franse films (te weten het wat afstandelijke doch intrigerende Ascenseur pour l'échafaud, het meesterwerk Au revoir les enfants, het onthutsende Lacombe Lucien en het danig gedateerde Les Amants) uit zijn tientallen titels tellende oeuvre zijn nu samengebracht op de Louis Malle Collection.

Cover

 

De film-noir-achtige thriller Ascenseur pour l'échafaud uit 1957 is de eerste speelfilm die Malle regisseerde. Julien (Maurice Ronet) vermoordt koeltjes de echtgenoot van zijn minnares. Hij komt echter vast te zitten in de lift van het grote kantoorpand waar beiden werken (de echtgenoot is tevens Juliens baas) als hij bewijsmateriaal dat hij vergeten is op te ruimen, alsnog wil verwijderen. Zijn geliefde Florence (Jeanne Moreau) doolt ondertussen door de druilerige nacht, op zoek naar hem. Ondertussen heeft een tienerstelletje Juliens auto gestolen en komt een Duits echtpaar tegen. Een van de opvallendste aspecten van deze film is de met een wijntje in de hand geïmproviseerde jazzsoundtrack van legende Miles Davis. Het droeve trompetgeluid past precies bij de bedrukte sfeer die ook duidelijk naar voren komt in de somber stemmende mise-en-scène in de fragmenten waarop een verregende Florence zich, tegen beter weten in, een weg baant door de straten van Parijs.

 

Ascenseur pour l'énchafaud

De voor Quentin Tarantino onuitspreekbare titel van het uit 1987 stammende drama Au revoir les enfants (hij noemde het de “reservoir film” en gebruikte dit voor de helft van de titel van zijn speelfilmdebuut Reservoir Dogs) is gebaseerd op eigen ervaringen van Malle. Julien Quentin (Gaspard Manesse) wordt in de Tweede Wereldoorlog naar een door priesters geleide privéschool gestuurd. De oorlog blijft redelijk buiten de schoolmuren, maar begint langzaam maar onontkoombaar binnen te sijpelen als er een nieuwe jongen, de joodse Jean Bonnet (Raphael Fejtö), bij komt. Dit opsmukloze persoonlijke document is het magnus opus van Malle. Het einde schrijnt nog lang na.

Au revoir les enfants

Het heftige oorlogsdrama Lacombe Lucien (1974) is het relaas van plattelandsjongen Lucien (Pierre Blaise, die een jaar later bij een verkeersongeluk op drieëntwintigjarige leeftijd om het leven zou komen), een jongen die in 1944 afgewezen wordt voor het verzet, bij toeval bij de collaborateurs terecht komt en daar uit een soort van kinderlijke rancune en verveling bij blijft. De scènes in het huis van de joodse kleermaker Horn (Holger Löwenadler), waar Lucien vaak komt omdat hij een oogje heeft op dochter France (Aurore Clément), barsten van de enorme onmacht van alle betrokkenen en tillen de toch al sterke film naar een hoger plan.

Lacombe Lucien

In het drama Les Amants is Jeanne (Jeanne Moreau) een welgestelde vrouw die een uitgeblust huwelijk, een dochtertje en de aantrekkelijke polospeler Raoul als minnaar heeft, maar desondanks nog altijd een verveeld en liefdeloos leven leidt. Dan nodigt haar man haar beste vriendin Maggy (Judith Magre) en Raoul (José Luis de Villalonga) uit voor een diner. Jeanne komt te laat vanwege autopech en de man die haar een lift gaf, blijft eten. Toen de film in 1958 uitkwam, veroorzaakte het liefdesdrama een schok. Sterker nog, een bioscoopeigenaar in Ohio kreeg een proces aan zijn broek wegens het bezitten en vertonen van een obscene film. Met de ogen van nu daarentegen is de ophef moeilijk voor te stellen. Pontificaal naakt is er niet en woorden als 'braaf' en 'tam' komen eerder in je op dan kwalificaties als 'geil' of 'opwindend'. De suffe voice-over, de kinderlijke gedragingen van Jeanne en het gebrek aan verhaal en sterke dialogen maken deze film een lange zit die ondanks een onverwachte plottwist weinig te bieden heeft. Van de vier films is dit dan ook de enige die gedateerd is.

Les Amants

Van de extra's moet de pr-afdeling van deze door Lumière Classics op de markt gebrachte box het niet hebben. Bij het schijfje van Ascenseur pour l'échafaud zit een trailer, een fotogalerij en een interview met de pianist van het Miles Davis Kwintet, René Urtreger. Bizar genoeg staat op de disc van Au revoir les enfants ook de trailer van de zojuist genoemde film. Gelukkig is de fotogalerij wel gevuld met foto's van het Tweede Wereldoorlog-drama. Op de andere twee schijfjes staan slechts de films, c'est tout. Zo weinig als de extra's te bieden hebben, zo indrukwekkend zijn de films op deze collectie, met Les Amants dus als regel bevestigende uitzondering. De andere drie vertellingen hebben na al die jaren nog niets aan kracht ingeboet.