Amineh Pakravan - De Boekhandelaar van Amsterdam

Amineh Pakravan is drieënzestig. Een mooie leeftijd. Immers, zou ze in Nederland wonen, dan hoefde ze nog maar twee (of toch vier?) jaar te werken. Je zou dan ook verwachten dat ze langzamerhand aan het afbouwen is. Althans, als het om haar werkcarrière gaat. Maar niets is minder waar, want vier jaar geleden dook ze in het literatuurwereldje: Ze schreef haar debuutroman, kreeg hierdoor verrassend veel media-aandacht en won zelfs enkele literaire prijzen.

De Boekhandelaar van Amsterdam situeert zich in West-Europa, ten tijde van de Reformatie. De ‘traditionele’ maatschappij is uit haar voegen gesprongen: het bestaan van de Nieuwe Wereld is ingeburgerd en de boekdrukkunst heeft massamedia op gang gezet. Hoofdpersoon Guillame Pradel heeft ongekend veel interesse in kennis, ongeacht het vakgebied. Maar aangezien de wetenschap het nogal zwaar heeft om aanzien te winnen en ook de strijd om werkelijke vrijheid nog niet gestreden is, is het nog maar de vraag of hij wel in het juiste tijdperk geboren is. Hoe dan ook, hij neemt het heft in eigen handen en gaat op pad, op zoek naar alles wat de wereld te bieden heeft.

De context van De Boekhandelaar van Amsterdam leent zich uitstekend voor een verhaal van dit soort. Midden 17e eeuw gebeurt er zo ontzettend veel, dat het eigenlijk eerder opzienbarend is dat er maar sporadisch een boek verschijnt dat zich afspeelt gedurende dit tijdsbestek. Maar juist daar plukt Pakravan natuurlijk de vruchten van. Het is een levendige en interessante periode, waar zij uitstekend gebruik van maakt. De verhoudingen tussen kerk en staat, tussen wetenschappers en diegene die macht hebben, is sterk uitgewerkt. Zo nu en dan valt de spanningsboog een beetje weg en heb je het idee enkel wat overbodig geouwehoer te lezen, maar over het algemeen is het plot vrij boeiend.

Het is een plot over een tijdsperiode waarvan de onderwerpen ook vandaag de dag nog enorm leven. Vrijheid van meningsuiting, onafhankelijkheid van pers, de rol van de kerk, de geloofwaardigheid van de wetenschap, het verschil in cultuur. Het zijn stuk voor stuk fenomenen waar ook nu nog de nodige discussie over bestaat. Dat het desondanks wel een totaal andere samenleving betreft, maakt het des te interessanter. Hoe werd er destijds mee omgegaan? Welke waarden waren destijds doorslaggevend? Misschien niet volledig historisch correct, maar dat ook dat vrij weinig afdoet aan de geloofwaardigheid van het werk, verdient een compliment.

Dat het ook nog eens erg aangenaam geschreven is, komt het werk eigenlijk alleen maar ten goede. Dit is natuurlijk voornamelijk toe te schrijven aan Amineh Pakravan, maar ook vertaalster Leen van den Broucke mag zeker even genoemd worden. Haar vertaling is levendig en zet de juiste sfeer neer. De Boekhandelaar van Amsterdam is dan ook een sterke titel, waar zelfs historici nog van zouden kunnen genieten.