Boek: Islam voor Dummies

Malcolm Clark is auteur van Islam voor Dummies. Opvallend detail: hij is zelf geen moslim. Als emeritus hoogleraar religie heeft hij zich zijn hele loopbaan wel bezig ehouden met verschillende religies, waaronder de islam. Hij probeert naar eigen zeggen met het boek je de aantrekkingskracht van de islam te laten begrijpen 'zonder dat je ooit een stap in een moskee hoeft te zetten of in de richting van Mekka hoeft te bidden'.

Het boek gaat eerst uitgebreid in op de geschiedenis van de islam, het geloof en de rol van Mohammed en de koran. Ook het islamitisch recht, de Vijf Zuilen (geloofsbelijdenis, gebed, belasting, reflectie/vasten en de bedevaart naar Mekka) en islamitische ethiek komen uitgebreid aan bod. Al deze hoofdstukken verschaffen veel kennis en inzicht over de islam, alhoewel het allemaal wel erg zware kost is. Na zo'n vijftig pagina's had ik al door dat Islam voor Dummies geen boekje ter ontspanning is, in tegenstelling tot het onlangs besproken De bijbel voor Dummies. Het laatstgenoemde werk is veel luchtiger en prettiger om te lezen.

Islam voor Dummies behandelt vervolgens de actuele verhoudingen tussen moslims en niet-moslims slechts in een tweetal hoofdstukken. In nog geen dertig pagina's wordt de moeilijke relatie tussen de islam en het Westen en de plaats van de islam in de moderne tijd besproken. Clark geeft in de inleiding al aan dat hij de islam niet wil verdedigen of aan wil vallen: 'Ik wil enerzijds niet overdreven veel aandacht besteden aan de spanningen tussen moslims en niet-moslims, maar ook niet ontkennen dat er misschien wel geldige redenen voor dergelijke spanningen bestaan'. Een gemiste kans als je het mij vraagt. Volgens mij is een objectieve, kritische kijk op de islam in de huidige Westerse wereld iets waar veel mensen in zijn geïnteresseerd. Twee beknopte hoofdstukken zijn wat mij betreft veel te kort om inzicht in deze problematiek te verschaffen.

Interessant in het boek is de uitgebreide uitleg over de verschillende stromingen binnen de islam. Zo wordt het verschil tussen sji'ieten, soennieten en soefi's duidelijk verklaard. Ook kleinere islamitische stromingen en afsplitsingen worden vermeld. De koran wordt op een vergelijkbare manier behandeld: verschillende samenstellingen en interpretaties passeren de revue.

Het boek sluit af met het zogenaamde deel van de tientallen, zoals ieder ...voor Dummies boek doet. Zo wordt er ingegaan op tien islamitische bijdragen aan de wereldbeschaving. Denk hierbij aan zaken als geneeskunde en architectuur. Vervolgens wordt er wat verteld over tien belangrijke moslims uit heden en verleden. Tot slot gaat de schrijver dieper in op tien islamitische regio's die regelmatig in het nieuws zijn.