EU-parlement onderzoekt Poolse rechtsstaat

Het Europees Parlement gaat een onderzoek instellen naar de rechtsstaat in Polen. Die stap zou er uiteindelijk toe kunnen leiden dat het land zijn stemrecht in de EU verliest. De Poolse conservatieve regering ligt al een tijd onder vuur omdat het de rechterlijke macht onder politieke controle probeert te brengen en daarmee de scheiding der machten niet zou respecteren.

Een ruime meerderheid (438 tegen 152) van de parlementariërs stemde woensdag in Straatsburg voor het onderzoek. Zij vinden dat er een "duidelijk risico" is dat Polen de Europese waarden in het EU-verdrag schendt.

Een commissie met daarin onder anderen Judith Sargentini (GroenLinks) gaat het onderzoek doen en vervolgens een rapport opstellen. Op basis van dat rapport kan het parlement de lidstaten oproepen artikel 7 uit het verdrag te activeren. Die procedure zou Polen zijn stemrecht in de Europese Raad kunnen kosten. De kans dat dit gebeurt wordt overigens niet groot geacht, omdat dat unanimiteit vereist.

Censuur
Sargentini ziet een "trend van krimpende burgerlijke vrijheden" in Polen. Ook voor Sophie in 't Veld (D66) is de maat vol. "Bij een bijeenkomst van fascisten uit binnen- en buitenland leunt de regering rustig achterover, terwijl overheidscritici ondertussen keihard worden onderworpen aan censuur. Dat is onacceptabel." De Poolse Europarlementariër van regeringspartij PiS Ryszard Legutko sprak van "een anti-Poolse orgie".

De Europese Commissie probeert al ruim anderhalf jaar in gesprek te raken met de Poolse regering over wetten en voorstellen die de rechtsstaat volgens vicevoorzitter Frans Timmermans ondermijnen. Warschau gaat echter niet in op zijn uitnodigingen voor een politieke dialoog. "Als je je aansluit bij het EU-verdrag moet je je eraan houden", zei hij woensdag. "Er is een heel dunne lijn tussen patriottisme en vreselijk nationalisme."

EU-parlement onderzoekt Poolse rechtsstaat (Foto: ANP)