'Erdogan drijft Turkije naar burgeroorlog'

Mick (Philosocles)

De pro-Koerdische oppositiepartij HDP beschuldigt de Turkse regering van het aanzetten tot geweld tegen HDP-kantoren. Het motief hierachter zou de nationalistische steun zijn die president Recep Tayyip Erdogan in november nodig heeft om de verkiezingen te winnen.

Volgens HDP-partijleider Selahattin Demirtas zijn er in de afgelopen twee dagen circa vierhonderd aanvallen tegen kantoren van zijn partij geweest. Demirtas stelt dat het land op die manier tot burgeroorlog wordt gedreven. Het zou de regering namelijk bijzonder goed uitkomen dat nationalistische Turken de HDP zien als politieke tak van de verboden PKK - waartegen het Turkse leger momenteel vecht.

In juni raakte Erdogans AK-partij voor het eerst sinds 2002 de meerderheid in het parlement kwijt. De HDP ging toen juist voor het eerst over de hoge kiesdrempel van tien procent heen. Als dat niet was gebeurd had de AK-partij voldoende restzetels kunnen verdelen om de meerderheid te behouden.

De uitslag kwam Erdogan bijzonder slecht uit omdat hij de grondwet wil wijzigen om een politieke functie van het presidentschap te maken. En nadat coalitievorming mislukte zijn er opnieuw verkiezingen nodig.

Aanleiding
Volgens Demirtas heeft Erdogan de beslissing genomen om "een oorlog te starten" tegen de Koerden. De aanleiding voor het conflict is echter iets ingewikkelder en is te vinden in een terroristische aanslag tegen Koerdische hulpverleners in juli. Daarbij kwamen circa dertig jongeren om.

Vermoedelijk werd de aanslag gepleegd door de zogenaamde Islamitische Staat, omdat de jongeren een hulpactie voor Syrische Koerden voorbereidden. Maar radicale PKK'ers zagen er de hand in van de regering en doodden uit wraak twee politiemannen. 

Juist op dat moment rondde de Turkse regering gesprekken met de VS af voor het gebruik van een luchtmachtbasis in Turkije. Onderdeel van de deal was dat ook Ankara IS zou bombarderen, maar de regering besloot vanwege de dood van de agenten tot een 'brede anti-terreuroorlog'. In de praktijk werden - tot voor kort - echter vrijwel uitsluitend PKK-doelen aangevallen. Sindsdien is het geweld tussen Koerden en Turkse autoriteiten hoog opgelaaid, met vrijwel dagelijks doden en gewonden.

Autonoom
Als reactie hebben verscheidene Koerdische gemeenschappen in het zuidoosten van Turkije zich 'autonoom' verklaard. De Turkse regering heeft op zijn beurt de noodtoestand in circa honderd gebieden in die regio uitgeroepen, waaronder de stad Cizre.

Het werd Demirtas dan ook onlangs verboden die stad te bezoeken. Hij vraagt zich af of er met deze situatie van militaire zones überhaupt wel een stembusgang plaats kan hebben.

Brand
Dinsdag werd het HDP-partijkantoor in Ankara door nationalisten in brand gestoken. Ook gingen verscheidene Koerdische winkels in vlammen op. Volgens HDP-parlementslid Garo Paylan deed de politie niets. "Ze keken alleen toe. Onze hoop om gewoon samen te kunnen leven wordt kapotgemaakt."

Ook het kantoor van het dagblad Hürriyet werd aangevallen. Die krant had een uitspraak van Erdogan geplaatst, waarin hij aangaf dat de gewelduitbarstingen niet hadden plaatsgehad indien zijn partij in juni de meerderheid had behouden.