'Kolonisten van Catan' ook in Nederland 'Catan'

Veel mensen hebben het óf gespeeld óf kennen het op z'n minst wel van naam: het bordspelletje Kolonisten van Catan. Dat bestaat echter niet meer, want in alle stilte heeft fabrikant 999 Games de naam vervangen naar simpelweg 'Catan'. 'Kolonisten' in de naam, dat kan namelijk écht niet meer.

"Sinds zo'n tien jaar is die term zó beladen, we wilden het niet meer voor onze spellen gebruiken", aldus woordvoerder Bert Calis. Men kreeg er alsmaar klachten over: "Zo zouden we teruggaan naar de oude, blanke roots. Men wees ons op de negatieve aspecten van het koloniale verleden van Nederland, en het woord 'kolonisten' zorgde voor een nare bijsmaak, daar wilden we vanaf."

Onder meer pro-Palestijnen waren maar wat boos over het woordje in de titel van het spelletje. Volgens hen gaf de spelletjesfabrikant nota bene steun aan Israël en de nederzettingen die op de Westelijke Jordaanoever uit de grond gestampt worden. "Een soort kolonisatie in moderne vorm, maar dit spel is helemaal niet bedoeld om politiek te bedrijven."

Voor wie het niet kent: in Kolonisten van Catan krijg je punten door zaken als infrastructuur en dorpen te bouwen. "Geen oorlog, geen historische gebeurtenissen, en al helemaal geen kolonisatie van land wat al bewoond wordt", aldus Calis, die niet verwacht dat de naam 'Kolonisten' snel uit de volksmond zal verdwijnen: "Het is een duurzaam spel dat soms wel twintig jaar in de kast ligt, dus het uitbannen van een verwijzing naar kolonialisme duurt nog wel even."

Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff van de VVD, die het spel overigens geregeld gespeeld heeft, vindt het allemaal maar onzinnig. "Je maakt routes met houten blokjes en handelt in kaartjes met wol, steen en hout. Ik heb tijdens het spelen nooit over andere culturen of een koloniaal verleden nagedacht. De meeste Nederlanders hebben hier totaal geen probleem mee, ik ben dit soort discussies zat. We hebben wel degelijk échte problemen, die verdienen de aandacht."

Een beetje hypocrisie is 999 Games overigens niet vreemd: op de site wordt het spel nog gewoon aangeprezen als 'Kolonisten van Catan', want mensen googelen vooral op 'kolonisten'. "Als ze dan niet op onze site uitkomen, waar ze het kunnen kopen, zou dat natuurlijk een beetje zonde zijn", aldus Calis over het spel dat in 1999 nog uitgeroepen werd tot Speelgoed van het Jaar. In Engeland en Duitsland is de naam overigens ook al aangepast.

Update 15.45 uur
Fabrikant 999 Games heeft zelf middels een persbericht gereageerd en ontkent dat de naamswijziging te maken heeft met een koloniaal verleden. Er zijn wel aanmerkingen over de naam gekomen en die zegt men altijd serieus te nemen, maar volgens de fabrikant is de naam om een hele andere reden gewijzigd.

"Catan is als één van de best verkochte bordspellen van de afgelopen jaren wereldwijd uitgegroeid tot een merknaam, waaronder tientallen artikelen vallen. Om het merk internationaal te kunnen uitbouwen en beschermen ontstond er bij de hoofduitgever en auteur behoefte aan een internationaal uniforme merknaam. Deze naam is 'Catan' geworden en sinds 2014 wereldwijd verplicht toegepast", schrijft 999 Games.

In 2015 werd de internationale naam Settlers of Catan vervangen door Catan.