Het einde van Nieuw-Nederland
10 november 1674 is een memorabele dag in de geschiedenis. De Statenvlag was die dag voor het laatst te zien in de top van vlaggenmasten in de kolonie Nieuw-Nederland. Als gevolg van de Vrede van Westminster kwam de kolonie onder bewind van de Engelsen.
Nieuw Nederland ontstond nadat in 1625 de West Indische Compagnie op een zuidelijk puntje van het eiland Manhattan begon met de bouw van Fort Amsterdam. Rond het fort bouwden kolonisten een dorpje. Nieuw-Amsterdam zag het licht. Peter Minuit werd in 1626 aangewezen als eerste gouverneur van de kolonie. Hij kocht in dat zelfde jaar Manhattan van de daar woonachtige indianen met snuisterijen ter waarde van 60 guldens. Nu zou dat zo'n €700 zijn. De WIC stuurde veel kolonisten naar het gebied. Rond Nieuw-Amsterdam stichtte men nederzetting die nu nog herkenbaar zijn op kaarten van het gebied. Brooklyn was Breukelen, Harlem was Nieuw-Haarlem, Flushing was Vlissingen. In 1653 kreeg dit dorp stadsrechten en groeide uit tot de grootste stad van de Republiek in Noord-Amerika.
Tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog in 1664 veroverden de Engelsen Nieuw-Amsterdam en hernoemde het tot New York. Bij de Vrede van Breda in 1667 kreeg Engeland de kolonie toegewezen. Maar die vrede was van korte duur. In 1672 brak er opnieuw oorlog uit.
Een vloot onder leiding van admiraal Cornelis Evertsen kreeg opdracht van de Republiek om onder andere New York te plunderen of in te nemen. De inname van de stad in augustus 1673 verliep eenvoudig. De inwoners lieten Evertsen weten dat de Engelse gouverneur afwezig was en dat er maar een paar Engelse soldaten in het fort waren. Onder luid gejuich namen de 600 manschappen zonder veel geweld (slechts één Engelse soldaat sneuvelde) New York in. Ook de naam wijzigde weer. Dit keer in Nieuw-Oranje.
De stad kreeg weer een bestuur namens de Republiek. Lang duurt dit herstel van het gezag echter niet. Met de ondertekening van het Verdrag van Westminster op 19 februari 1674 komt een einde aan de Derde Nederlands-Engelse Oorlog. In het verdrag doet de republiek opnieuw afstand van de kolonie in Noord-Amerika.
Het duurde echter maanden voordat men in Nieuw-Nederland van de getekende Vrede hoorde. Pas op 11 juli ontving de gouverneur van Nieuw-Nederland, Anthony Colve, een afschrift van het verdrag en weet hij dat hij de kolonie op moet geven. Na een onderhandeling over de voorwaarden waarop de stad kan worden overgedragen en de toezegging dat de inwoners hun bezittingen en hun protestantse geloof mochten behouden, viel de stad vanaf 10 november 1674 weer onder Engels bestuur en heet tot op de dag van vandaag New York.
Door de Vrede kreeg de Republiek der Verenigde Nederlanden een Engelse kolonie officieel in bezit: Suriname. Suriname was op dat moment al een tijdje bezet door de Republiek.
Het einde van Nieuw-Nederland
