'Ierse grens na Brexit is Brits probleem'

Guy Verhofstadt, Brexit-onderhandelaar voor het Europees Parlement, zegt dat het Verenigd Koninkrijk zelf met oplossingen moet komen om de grens tussen het Britse Noord-Ierland en de Ierse Republiek zo open mogelijk te houden. Hij is momenteel in Belfast om de problematiek te bespreken.

Verhofstadt praat onder meer met vertegenwoordigers in het grensgebied Armagh-Monaghan, meldt de BBC. Daar zijn drukke verbindingswegen waarover de grens in korte tijd tot wel zesmaal wordt gepaseerd.

De economieën van Noord-Ierland en de Ierse Republiek zijn sterk afhankelijk van het gemeenschappelijke lidmaatschap van de Europese Unie. Door het uittreden van de Britten wordt de grens een EU-buitengrens die moet worden bewaakt. Maar daarin heeft niemand trek. Dat was immers ook zo tijdens the Troubles, de bloedige strijd tussen Ierse republikeinen en Britse loyalisten aan het eind van de vorige eeuw. In het ergste geval wordt gevreesd dat die strijd weer oplaait.

Harde Brexit
Het grensprobleem met Noord-Ierland is een van de punten die de Britten in de onderhandelingen met de EU op moeten lossen, voordat kan worden gepraat over de toekomstige economische relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Maar het wordt bemoeilijkt doordat de regering in Londen niet alleen de EU wil verlaten, maar ook de gemeenschappelijke markt en de douane-unie. Deze zogenaamde harde Brexit maakt het lastig zo niet onmogelijk een streng bewaakte grens te vermijden.

Londen heeft voorstellen naar Brussel gestuurd over het inzetten van technologie zoals automatische nummerbordherkenning zodat auto's zonder oponthoud door zouden kunnen rijden. Ook zouden er een soort invoer/uitvoer-abonnement voor ondernemers in de regio kunnen komen. Maar EU-onderhandelaars vinden de voorstellen te vaag.

"De terugkeer van de grensproblematiek is een gevolg van het Britse besluit om de EU te verlaten. Dus is het hun verantwoordelijkheid om met oplossingen te komen", aldus Verhofstadt.

Republikeins
Vanuit de Noord-Ierse politiek komt volgens Verhofstadt de suggestie dat Noord-Ierland, in tegenstelling tot Groot-Brittannië, wél in de gemeenschappelijke markt en de douane-unie blijft. Vermoedelijk is dit een idee van de op een na grootste partij, het republikeinse Sinn Féin.

Maar de grootste Noord-Ierse partij, de loyalistische DUP, is daar fel op tegen. Het zou de grens namelijk verplaatsen naar de Ierse Zee, oftewel tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland. Voor de pro-Britse DUP is dit absoluut onacceptabel.

Bijkomend probleem is dat de DUP met tien zetels in het Britse Lagerhuis tevens de coalitiepartner is van de Conservatieve Partij van premier Theresa May. Zij verspeelde in juni namelijk haar meerderheid door verkiezingen uit te roepen die ze makkelijk dacht te kunnen winnen.

De DUP wil overigens ook een zogenaamde smooth border tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek, hoewel de partij vorig jaar actief campagne voerde voor de Brexit.