Weer prijs voor zwaartekrachtgolven
Ze zorgden voor een van de grote wetenschappelijke ontdekkingen van de afgelopen eeuwen, en daar krijgen ze nu de ene na de andere prijs voor. Ronald Drever, Kip Thorne en Rainer Weiss krijgen dit jaar de Shaw-prijs, de Aziatische 'Nobelprijs', voor hun ontdekking van de zwaartekrachtgolven. Dat is dinsdag bekendgemaakt.
De uitreiking is op 27 september. Aan de prijs is een bedrag van omgerekend een miljoen euro verbonden. Drever, Thorne en Weiss wonnen eerder deze maand al de Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics en de Gruber Cosmology Prize. Ook daarmee mochten ze ruim een miljoen euro verdelen.
Op 4 oktober wordt de Nobelprijs voor de Natuurkunde toegekend. Het is niet duidelijk of Drever, Thorne en Weiss daarvoor in aanmerking komen. De nominaties sloten op 1 februari. Ruim een week later was de bekendmaking van de zwaartekrachtgolven. Maar als iemand ze in de aanloop naar de aankondiging alvast heeft voorgedragen, kunnen ze wel winnen.
Albert Einstein
De zwaartekrachtgolven waren een groot raadsel van het heelal. Albert Einstein opperde in 1915 dat het heelal bestaat uit ruimte en tijd en dat die één geheel vormen. Na een heftige gebeurtenis kan die 'ruimtetijd' trillen. De schokgolven, de zwaartekrachtgolven, gaan dan door het heelal als rimpelingen na een steen in een vijver. Bij zo'n rimpeling rekt de ruimte iets uit of krimpt hij iets.
Pas honderd jaar later kon het gelijk van Einstein worden bewezen, dankzij de meest geavanceerde laserapparatuur. Drever, Thorne en Weiss hadden die laten bouwen. Op 14 september pikten twee Amerikaanse detectoren een zwaartekrachtgolf op. Die was afkomstig van twee zwarte gaten, die 1,3 miljard jaar geleden zijn samengegaan. Door de golf verschoof een speciale laserstraal een miljoenste van een miljoenste van een miljoenste van een meter. Het bewijs dat Einstein gelijk had.
Wetenschappers kunnen met zwaartekrachtgolven op een hele nieuwe manier naar het heelal kijken. Dan zien ze dingen die tot nu toe verborgen bleven, zoals objecten die geen licht uitstralen.
Weer prijs voor zwaartekrachtgolven (Foto: ANP)
