Test voorspelt veiligheid chemotherapie

Onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek hebben een test ontwikkeld waarmee eenvoudig kan worden voorspeld of chemotherapie wel of niet veilig uitpakt voor kankerpatiënten. Daarmee kunnen ernstige vergiftigingsverschijnselen bij een grote groep patiënten worden voorkomen, blijkt uit een onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Clinical Oncology.

Het gaat om een genetische test waarbij niet meer nodig is dan een buisje bloed om vast te stellen of patiënten het medicijn goed kunnen afbreken.

Volgens de onderzoekers krijgt een op de twintig kankerpatiënten die chemotherapie ondergaan, een gevaarlijke reactie. Deze kan zelfs dodelijk zijn. Het gaat om patiënten die veelgebruikte kankermedicijnen als capecitabine, tegafur en fluorouracil krijgen toegediend. Ze worden vooral ingezet bij borstkanker, dikkedarmkanker, maagkanker en hoofd-halskanker. Wereldwijd krijgen ongeveer 100.000 patiënten per jaar een van deze middelen voorgeschreven. Hoeveel dat er in Nederland zijn is niet bekend.

Dosis halveren
Maar volgens het Antoni van Leeuwenhoek doen deze medicijnen bij ongeveer 5 procent van de patiënten meer kwaad dan goed. "Ik verwacht dat dit onderzoek de zorgstandaard voor deze patiënten in Nederland en de gehele wereld zal veranderen. Onze test is eenvoudig, en we tonen bovendien aan dat de toepassing kosteneffectief is", stelt Jan Schellens, oncoloog bij het ziekenhuis.

Bovendien is de alternatieve behandeling voor patiënten met een hoog risico op vergiftiging door chemotherapie eenvoudig: de dosis halveren. "Vanwege het defecte afbraakeiwit, verkregen via vader of moeder, wordt de chemotherapie in deze patiënten half zo snel afgebroken als normaal. Wanneer je deze patiënten de helft van de gebruikelijke dosis geeft, blijft die dosis dus wel twee keer zo lang in het bloed zitten", aldus hoogleraar Schellens.

Test voorspelt veiligheid chemotherapie
Test voorspelt veiligheid chemotherapie (Foto: ANP)