Waakhond: journalisten in Egypte lopen groot gevaar

Journalisten in het Egypte van president Abdel-Fatah el-Sissi lopen groot gevaar. Dat schrijft het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) in een nieuw rapport. Sinds het Comité in 1990 begon cijfers bij te houden hebben er nog nooit zoveel journalisten in Egypte achter de tralies gezeten.

In het rapport wordt ingegaan op de opsluiting van achttien Egyptenaren. De meesten zitten vast omdat ze banden hebben of hadden met de Moslimbroederschap, waar de afgezette en inmiddels ter dood veroordeelde president Mohammed Morsi toe behoort.

De dreiging van detentie maakt deel uit van een beklemmende atmosfeer waarin kritische stemmen worden gecensureerd. Over gevoelige onderwerpen mag niet worden gesproken. Volgens het CPJ heeft El-Sissi, die in 2013 als legerleider Morsi afzette, onder het mom van nationale veiligheid gehakt gemaakt van burgerlijke vrijheden.

"Het CPJ heeft met hoge functionarissen gesproken, onder wie de procureur-generaal en een minister (...) en die ontkennen dat in Egypte journalisten worden opgesloten vanwege hun werk", schrijft de organisatie. "Maar uit onderzoek van het CPJ blijkt dat de regering van El-Sissi (...) het voorwendsel van nationale veiligheid gebruikt om mensenrechten, waaronder de persvrijheid, aan banden te leggen."

De meeste journalisten die in het rapport worden genoemd zitten vast omdat ze verslag deden van demonstraties, meningen verkondigden die tegen de lijn van de regering ingingen of berichtten over misstanden waar mensen met banden met de Moslimbroederschap slachtoffer van werden. Anderen worden beschuldigd van 'het zaaien van chaos'. Na de coup van El-Sissi werd de Moslimbroederschap als terroristische organisatie aangeduid.

Mahmoud Abou-Zeid is een van de journalisten uit het rapport. Hij werd in augustus 2013 opgepakt toen hij foto's maakte van een protestactie voor Morsi, die door de autoriteiten hardhandig werd beëindigd. Het werd een bloedbad. Honderden aanhangers van Morsi en de Moslimbroederschap kwamen om. Sinds zijn arrestatie zit Abou-Zeid vast, een formele aanklacht is nooit ingesteld.

"Ik heb hem vorige week gesproken. Hij was moe en depressief", zei Abou-Zeids broer Mohamed. "We weten niet wat er gaat gebeuren en we hebben geen informatie over hoe zijn zaak zich verder zal ontvouwen. Het is een erg moeilijke situatie, voor ons allemaal."

Niet alleen Egyptische journalisten worden door de autoriteiten op de korrel genomen. Vooral het in Qatar gevestigde Al-Jazeera, dat door de regering als woordvoerder van de Moslimbroederschap wordt gezien, moet het vaak ontgelden. Een aantal buitenlandse journalisten, onder wie de Nederlandse Rena Netjes, is aangeklaagd wegens lidmaatschap van een terreurorganisatie.

Een andere journalist van de zender werd vorige week aangehouden toen hij aankwam in Duitsland. Egypte had een internationaal arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd. Ahmed Mansour werd in 2011 in Egypte veroordeeld wegens marteling. Hij ontkent de aanklacht. De Duitse justitie besloot maandag hem vrij te laten en hem niet uit te leveren.