Oersterke Ruska vocht vergeefs voor erkenning

De Tarzan van de tatami voelde Wim Ruska zich niet meer sinds 2001, toen de voormalige judoreus werd getroffen door een hersenbloeding die hem deels verlamde en in een rolstoel deed belanden. Nu is de tweevoudig olympische kampioen helemaal niet meer. De geboren Amsterdammer overleed zaterdag op 74-jarige leeftijd.

Ruska was een kleurrijk sportheld, die lang vergeefs erkenning zocht. Op de Olympische Spelen van 1972 in München veroverde hij maar liefst twee gouden medailles, één als zwaargewicht en één in de open gewichtsklasse. Die uitmuntende prestatie werd zwaar overschaduwd door een bloedige aanslag die elf Israëlische sporters het leven kostte.

Sommige atleten gingen naar huis, maar Ruska judode door en kreeg daar achteraf commentaar op. "Het IOC en de regering besloten door te gaan. Maar in Nederland zijn er dan mensen die zichzelf fijner vinden dan gemalen poppenstront. Die trekken zo'n beslissing in twijfel en leggen de zwarte piet bij de sporters", mopperde hij.

Ruska was niet op zijn mondje gevallen. De volksjongen volgde een matrozenopleiding, zat bij de marine, maar kon nergens aarden. "Ik kan geen baas boven me voelen. Als ze zeiden linksaf, dan ging ik de andere kant op", wist hij van zichzelf. Eenmaal op de tatami veranderde de vrijbuiter in een gedisciplineerde judoka met een geweldige techniek. De oersterke Ruska won naast twee olympische titels ook twee gouden WK-plakken en zeven Europese hoofdprijzen. Hij deed weinig onder voor Anton Geesink, de voormalige stratenmaker die veel handiger opereerde in de media en het tot IOC-lid schopte.

Was hij maar geboren in Japan, waar tweevoudig olympisch judokampioenen wel enorm aanzien genieten. Op zoek naar geld ging Ruska nog wel professioneel worstelen in Tokio. Ook werkte hij als portier in de horeca en bij een casino op de Amsterdamse Wallen. Ruska kwam op een gegeven moment vaker in het nieuws vanwege een knokpartij op straat dan een fraaie worp op de judomat. Na zijn loopbaan keerde hij als bondscoach van de Nederlandse ploeg terug in de judowereld. Maar Ruska vertrok weer omdat hij zich niet wilde laten voorschrijven hoeveel judoka's naar een groot toernooi mochten.

Heel soms liet Ruska zich nog bij het judo zien, zoals op het WK van 2009 toen hij in een rolstoel een onderscheiding kwam ophalen. Van de imposante zwaargewicht was niet veel meer over. Anderhalf jaar geleden kon hij niet meer naar Rio de Janeiro, waar hij werd opgenomen in de Hall of Fame. Ruska hoort in de eregalerij van het internationale judo. Treurig genoeg voelde hij die erkenning zelden.