FOK!toen: Klaus Schulze - Picture Music
Het was in januari 1975 dat Picture Music, de vierde elpee van Klaus Schulze, in de betere platenwinkels verscheen. Samen met artiesten zoals Jean Michel Jarre, Brian Eno en Kraftwerk was ook Klaus Schulze één van de eerste golf muzikanten die zich bezig gingen houden met hypnotiserende electronische klankvelden. In FOK!toen vandaag aandacht voor de vroege jaren van een Duitse muzikant die van grote invloed zou zijn voor veel latere artiesten die zich bezig gingen houden met het produceren van electronische muziek.
De vroege jaren
Klaus Schulze begon zijn muzikale loopbaan als drummer in de legendarische progressieve krautrockband Tangerine Dream, samen met de onlangs overleden Edgar Froese en Conrad Schnitzler, en was in die hoedanigheid dan ook te horen op hun debuutalbum Electronic Meditation, dat eerder al eens HIER in de reeks FOK!toen voorbij kwam. In 1970 zou hij de groep verlaten om verder te gaan met zijn eigen band Ash Ra Temple, waarin hij wederom achter het drumstel kroop. Na slechts één album besloot Schulze dat het tijd was om in zijn eentje verder te gaan.
In 1972 zou het eerste solo-album van Klaus Schulze worden uitgebracht. Op Irrlicht, dat Schulze samen met het Colloquium Musica Orchestra opnam, waren nog geen synthesizers te horen. Schulze had de opnames van het orkest echter zo bewerkt dat er weinig meer van de originele opnames terug te herkennen was. De kenmerkende soundscapes van Schulze waren in elk geval al in geruime mate aanwezig in deze spacende compositie van dik vijftig minuten, die in een drietal actes over de plaat verdeeld staat: 'Satz: Ebene', 'Satz: gewitter' en 'Satz: Exil Sils Maria'. Net als de debuutplaat van Tangerine Dream kwam ook de eerste elpee van Klaus Schulze uit op het Duitse platenlabel Ohr, waarop ook artiesten zoals Guru Guru, Amon Düül, Annexus Quam wn Birth Control hun eerste platen op uit zouden brengen.
In 1973 verschijnt het vervolg op Irrlicht in de vorm van de dubbel-lp Cyborg. Het begeleidende symfonieorkest uit Berlijn had inmiddels de naam veranderd in Cosmic Orchestra, waarmee het gezelschap ook een duidelijk beeld gaf van de muziek die op dit eposante album te horen was. Naast de klassieke instrumenten die ook al op het vorige album te horen waren speelde Schulze op deze plaat ook voor het eerst op een EMS Synthi A synthesizer. In het daaropvolgende jaar verscheen het album Blackdance waarop voor het eerst alle instrumenten door de Duitse virtuoos zelf werden bespeeld. Het op Brain Records/Virgin Records uitgebrachte album was het eerste Schulze plaat waarop de synthesizer begon te domineren.
Picture Music
In de herfst van 1974 gaat de Duitser opnieuw zijn Studio Klaus Schulze in opnames te gaan maken voor de opvolger van het spacende Blackdance. Tot op dat moment waren alle opnames van Schulze gemaakt op een simpele 2-sporenrecorder, maar voor zijn nieuwste album had de muzikant in Londen een 8-sporenrecorder aangeschaft. Het peperdure apparaat werkte echter voor geen meter en Schulze zou hem alleen gebruiken voor een opname op het latere album Timewind.
Picture Music was in meerdere opzichten een opvallend album voor Klaus Schulze. Zo was dit het album dat met de meeste verschillende platenhoezen werd uitgebracht. Ook was Picture Music het enige Schulze-album waarop we de muzikant weer eens op een akoestisch drumstel horen spelen. De plaat opent met het trippy 'Totem', dat muzikaal wel wat doet denken aan het vroege werk van Jean Michel Jarre. In de bijna 24 minuten durende compositie maken we in gedachten een reis door een ver buitenaards muzikaal universum waar met behulp van futuristische klanken de meest surrealistische landschappen worden uitgebeeld.
Op de andere kant van de plaat treffen we vervolgens het nummer 'Mental Door' aan. 'Mental Door' is een hypnotiserend stuk muziek dat heerlijk traag op gang komt en dat de luisteraar vol spanning laat wachten op wat er allemaal gaat gebeuren. Zoals de titel van de plaat het eigenlijk al verklapt is de muziek van Klaus Schulze zeer filmisch ingesteld en de ambient muziek zou dan ook helemaal niet misstaan als de soundtrack voor een natuurdocumentaire. Zowel 'Totem' als 'Mental Door' klinken alsof ze terplaatse in de studio tijdens een geïmproviseerde sessie werden opgenomen en laten zeker voor een in 1974 opgenomen plaat zeer vooruitstrevend geluid horen.
De her-uitgave van Picture Music.
In 2005 zou er een her-uitgave van Picture Music worden uitgebracht op Revisited Records. Naast de 2 tracks van het oorspronkelijke album bevatte de cd ook een bonustrack getiteld 'C'est Pas La Même Chose'. 'C'est Pas La Même Chose' is de 33 minuten durende uitvoering van 'Totem', met zijn kenmerkende synthesizer drumpartijen en voortzwevende geluidsvelden, die vanwege de lengte niet op één plaatkant kon worden gezet.
Kijk hieronder voor de andere platenhoezen van Picture Music.
Nederlandse persing
Duitse persing
Franse persing
Amerikaanse persing
