Cohen: kwaliteit rechtspraak onder druk

De Nederlandse rechtspraak komt door vele veranderingen van de laatste jaren onder druk te staan. Rechters hebben amper tijd om zichzelf bij te scholen. Tijd voor reflectie, studie of feedback is er nauwelijks. Dat concludeert de visitatiecommissie van de rechterlijke organisatie onder leiding van Job Cohen donderdag.

Slechts een krappe meerderheid van de rechters is tevreden met de wijze waarop ze hun vakkennis bijhouden, schrijft de commissie, die elke vier jaar de kwaliteitszorg binnen de rechterlijke organisatie onderzoekt. Een groot deel van de juridische medewerkers besteedde vorig jaar minder dan dertig uur aan educatie.

Volgens de commissie komt dat door praktische zaken als plotselinge tijdsdruk, maar ook omdat werknemers soms niet van het bestaan van cursussen afweten. Hierdoor worden lessen soms afgeblazen omdat er te weinig cursisten zijn.

Reflectie op uitspraken vindt nauwelijks plaats, concludeert de commissie. Dat is zorgelijk, omdat 'het lerend vermogen van de rechterlijke organisatie drijft op de mate waarin medewerkers leren van hun eigen werk'. De visitatiecommissie pleit daarom voor een 'professioneel debat'.

Bovenal wil de commissie dat kwaliteitsstandaarden duidelijker worden beschreven. Er is op dit moment wel een idee wat goede rechtspraak is, maar dat is vaak onuitgesproken. De normen moeten duidelijker op papier worden gezet, aldus de commissie.

De Raad voor de Rechtspraak concludeert bij monde van voorzitter Frits Bakker in een reactie dat 'de rek uit de rechtspraak is'. Hij wil meer geld om de modernisering door te zetten. "Er is extra geld nodig voor het doorvoeren van de vernieuwingen en voor het beter faciliteren van het gerechtsbestuur en het management."

Bakker stelt dat de rechtspraak de komende jaren aan vernieuwing wil werken. De kwaliteit van de rechtspraak mag hier nog niet onder lijden. Het proces gaat wel langzaam. "Het is nu eenvoudigweg te veel tegelijkertijd", aldus de raad.

Twee jaar geleden ondertekenden zo'n vijfhonderd rechters nog een pamflet waarin ze stelden dat een te hoge werkdruk de rechtspraak bedreigde. De rechters klaagden dat 'ieder jaar weer een hogere productie" moest worden gerealiseerd'.

Niet de kwaliteit van het werk stond voorop, maar de kwantiteit bepaalde het oordeel over het functioneren van een rechter, zo stond er te lezen. Veel zaken kregen daarom niet de aandacht die ze verdienden, aldus de rechters.

Job Cohen (Novum)
Job Cohen (Novum)