Hypotheekberg Nederland geen probleem voor banken

De relatief hoge hypotheekschuld in Nederland heeft niet voor grote problemen gezorgd in de bankentest van de Europese Centrale Bank. Dat zei toezichtsdirecteur van De Nederlandsche Bank Jan Sijbrand zondag in een toelichting op de testresultaten. De grote Nederlandse banken vreesden vooraf dat de ECB hierover te streng zou zijn.

De onderzoekers van de ECB hebben wel extra zorgvuldig naar de hypotheekportefeuille van de Nederlandse banken gekeken, juist vanwege die op het oog scheve verhoudingen tussen huizenwaarde en hypotheekschulden. "Met de ECB hebben wij echter vastgesteld dat de Nederlandse betalingsmoraal zo goed is, dat verliezen niet waarschijnlijk zijn", aldus Sijbrand.

Banken drongen het afgelopen jaar bij DNB aan om Frankfurt goed uit te leggen hoe de Nederlandse hypotheekmarkt in elkaar steekt. De Nederlandse Vereniging van Banken bracht zelfs een Engelstalige brochure uit om dat goed over het voetlicht te brengen. DNB heeft volgens Sijbrand echter niet hoeven lobbyen bij de ECB. "We hebben het wel goed moeten uitleggen. En dat is gelukt."

De ECB heeft voor de bankentest de balans van de banken uitgebreid doorgelicht in de Asset Quality Review, bijvoorbeeld of wel genoeg voorzieningen zijn genomen voor niet-betalende hypotheekklanten. Dat leverde voor ING, Rabobank en SNS Bank samen een aanpassing op van 397 miljoen euro op het kapitaal. De totale hypotheekbalans in Nederland is ongeveer vijfhonderd miljard euro. "Dat is relatief gezien erg weinig", benadrukte Sijbrand. ABN AMRO, de vierde bank actief in hypotheken, hoefde niets aan te passen.

De nieuwe pan-Europese toezichthouder heeft vervolgens gekeken wat er met de balans van de banken gebeurt als de economie de komende drie jaar matig groeit of juist krimpt. Een krimp zorgt ervoor dat minder mensen hun hypotheeklasten kunnen betalen, omdat zij bijvoorbeeld werkloos raken of omdat huizen onder water komen te staan. Ook verdienen banken minder op hypotheken, omdat de rentemarges in het scenario dalen.

Volgens de tests zijn de Nederlandse banken financieel gezond genoeg om de verliezen in de fictieve economische scenario's op te vangen. Wel zijn banken die zich meer richten op de Nederlandse hypotheekmarkt gevoeliger voor het zwarte scenario, aldus Sijbrand. Alle banken bleven echter boven de minimaal vereiste kapitaalratio van 5,5 procent.