Rutte: mandaat Syrië is er niet, maar kan wel komen

Het mandaat om in Irak militair bij te dragen in de strijd tegen Islamitische Staat (IS) zou in de toekomst uitgebreid kunnen worden. Dat zei premier Mark Rutte na afloop van een bijeenkomst van de Veiligheidsraad in New York. "Een situatie waarin dat gebeurt kan ontstaan, maar we voorzien het niet."

Rutte sprak woensdagnacht in de Veiligheidsraad over de dreiging van IS. Hij benadrukte dat de sancties die de VN-landen gaan opleggen aan jihadstrijders van groot belang zijn. De dreiging treft ook Nederland, aldus de minister-president.

Rutte benadrukte dat er - ondanks begrip voor Amerikaanse luchtaanvallen op doelen van extremistische bewegingen IS en Khorason - er volgens het kabinet op dit moment nog geen volkenrechtelijk mandaat is voor actie in Syrië. De premier wijst kritiek van de hand dat bombarderen in Irak niet effectief zou zijn, omdat jihadistische strijders naar Syrië zouden verplaatsten. "Voor zover ik weet vliegt nog geen Europees land boven Syrië. We zijn dus niet de enige die het niet doen".

Over zijn gesprekken met leiders van landen die deel uitmaken van de "brede coalitie" die zich beraamt op acties tegen islamistische strijders in de regio wilde Rutte niet uitweiden tegenover Novum Nieuws. Ook niet over landen die Nederland met zijn besluit tot actie over de streep heeft gehaald hetzelfde te doen.

Woensdag riep president Barack Obama in zijn toespraak voor de Algemene Vergadering in New York op tot het internationaal bestrijden van de dreiging van IS en vergelijkbare extremistische groepen. Rutte liet nadrukkelijk weten dat 'het belangrijk is' dat de Verenigde Staten het initiatief hadden genomen met militaire acties. Hij onderstreepte echter wel dat Nederland zeker geen volgende rol had in de besprekingen rond de strategie tegen IS.

Over de risico's voor Nederlandse militairen die uitgezonden zullen worden naar Irak was Rutte duidelijk. De 250 mannen en vrouwen die betrokken zijn bij de luchtaanvallen van de zes F16's en de 130 militairen die de training van bataljons en special forces zullen verzorgen opereren vanuit veilige plekken buiten door IS bezet gebied. Maar zo zei Rutte: "Je kunt nooit zeggen dat de kans op Nederlandse slachtoffers nihil is".