'Minima wonen steeds vaker rechteloos'

Sinds kraken in 2010 werd verboden is de leegstandindustrie explosief toegenomen, waardoor nu tienduizenden mensen vrijwel rechteloos wonen op antikraakcontracten. Dat concluderen De Groene Amsterdammer en De Onderzoeksredactie in een onderzoek.

Nederland telt inmiddels zeventig leegstandbeheerders. Die hebben zich ontwikkeld tot multinationals. De omzet van marktleider Camelot is in een paar jaar tijd verzesvoudigd.

Ondanks de gebrekkige bescherming die de huurders hebben zijn antikraakbureaus populair bij overheden, woningcorporaties en bedrijven. Antikraak betekent voor hen de goedkoopste vorm van beveiliging, schrijft De Groene Amsterdammer.

De rijksoverheid heeft tweehonderd kantoren, kazernes en andere gebouwen in beheer gegeven bij antikraakbureaus en de grootste gemeenten samen zo'n negenhonderd. De vijf grootste woningcorporaties komen uit op elfhonderd woningen.

Wie via een antikraakbureau woont, betaalt weliswaar weinig huur maar moet in ruil daarvoor veel rechten inleveren. Zo kan hij binnen een korte tijd uit zijn woning worden gezet en kan zijn woning ieder moment worden gecontroleerd door de beheerder. Er kunnen boetes worden uitgedeeld voor troep in huis en vrouwelijke bewoners kan worden gevraagd of ze zwanger zijn, omdat antikraakbewoners geen kinderen mogen hebben.

Antikrakers moeten hun woning leeg opleveren en dat leidde al tot verschillende incidenten. Zo moesten antikraakbewoners in Zaandam hun vloeren verwijderen. Dat deden ze zonder bescherming, maar achteraf bleek er asbest in de vloeren te zitten. Ook in de Rotterdamse wijk Nieuw-Crooswijk moesten mensen vloeren verwijderen terwijl niet was onderzocht of er asbest in zat.

De overheid houdt geen toezicht op de sector. Er is alleen een keurmerk dat de sector zelf heeft opgericht. De Groene Amsterdammer en De Onderzoeksredactie concluderen dat de leegstandsbeheerders nu doen waar woningcorporaties ooit voor zijn opgericht, namelijk het bieden van onderdak aan mensen met lage inkomens. Maar bij de antikraakbureaus krijgen deze mensen niet de bescherming die ze eerst wel hadden.