Cruciale dag voor Schotten eindelijk daar

De dag dat Schotland zijn toekomst bepaalt, is aangebroken. Meer dan vier miljoen Schotten mogen vandaag in een referendum aangeven of zij onderdeel willen blijven van het Verenigd Koninkrijk of na ruim driehonderd jaar weer een eigen onafhankelijke koers willen varen.

Al weken tonen peilingen een nek-aan-nekrace tussen voor- en tegenstanders van onafhankelijkheid. Vorige week beschikte het jakamp voor het eerst over een voorsprong in de peilingen. Het leidde in Londen, waar de vrees voor een onafhankelijk Schotland groot is, tot paniek. In allerijl reisden de politieke kopstukken, onder wie premier David Cameron, naar het noorden om de Schotten te smeken de unie niet te verbreken.

De Schotse eerste minister Alex Salmond gaat uit van een kiezersopkomst van tachtig procent. Voor het eerst mogen ook 16- en 17-jarigen stemmen. Het gaat om hun toekomst, is de redering, maar de beslissing lijkt ook ingegeven door de gedachte dat de wens voor een onafhankelijk Schotland onder jongeren groter is dan onder de generatie van hun ouders.

Vrijdagochtend wordt de uitslag verwacht. Wint het jakamp, dan wordt een project opgestart dat in 2016 moet resulteren in het afkondigen van de onafhankelijkheid. Daarvoor moeten de benodigde wetswijzigingen worden doorgevoerd en zullen moeizame onderhandelingen moeten worden opgestart over het verdelen van de boedel. Schotland zal ondertussen op internationaal niveau in overleg moeten treden met organisaties als de NAVO en de Europese Unie over een lidmaatschap.