Poetin werpt schaduw over troonrede
Koning Willem-Alexander spreekt dinsdagmiddag zijn tweede troonrede uit in de Ridderzaal. Hoewel de economie aantrekt, is nog sprake van een broos herstel. Bovendien werpen internationale ontwikkelingen hun schaduw over Prinsjesdag en ligt een 'triple dip' op de loer. Het kabinet zal er daarom voor waken om de monarch een al te optimistisch verhaal te laten afsteken.
Op papier zijn de vooruitzichten gunstig: de economie groeit volgend jaar licht met 1,25 procent en het begrotingstekort daalt verder naar 2,1 procent. Nederland voldoet daarmee ruimschoots aan de Brusselse begrotingsnormen. Ook zijn er voor het eerst sinds jaren goede koopkrachtcijfers: bijna iedereen gaat er een beetje op vooruit. Bovendien daalt de werkloosheid volgend jaar verder van 650 duizend naar 605 werklozen, bleek uit cijfers van het Centraal Planbureau (CPB) die vorige week uitlekten.
Hetzelfde planbureau waarschuwde er vorige maand echter voor dat de economische groei lager kan uitvallen als de situatie rond Oekraïne en in het Midden-Oosten verergert. Bij verdere escalatie van dit conflict zou de groei in 2015 een kwart tot een half procent lager kunnen uitvallen. Nederlandse groente- en fruittelers worden al hard geraakt door de Russische boycot. Ook waarschuwen economen ervoor dat een derde recessie op de loer ligt vanwege de historisch lage rente.
Het kabinet is zich hiervan bewust, bleek uit het uitgelekte voorwoord van de Miljoenennota. "Het herstel van de economie is nog broos en gevoelig voor internationale ontwikkelingen", schrijft minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA). Daarom wil het kabinet vasthouden aan de ingezette koers van bezuinigen en hervormen. "De tegenwind zal dan wat zijn gaan liggen; er is nog een lange weg te gaan."
De troonrede gaat echter niet alleen over economie. Vorig jaar stond de komst van de 'participatiesamenleving' centraal in de rede. De kans is groot dat Willem-Alexander dit jaar stilstaat bij de opmars van de Islamitische Staat (IS), het groeiende jihadisme en de gevolgen daarvan voor de Nederlandse samenleving. Ook ligt het voor de hand dat de monarch uitgebreid stilstaat bij de vliegramp met vlucht MH17, die deze zomer het leven eiste van 196 Nederlanders.
