Klokkenluiders ondervinden hinder van melding

Drie op de vier klokkenluiders hebben het afgelopen jaar hinder ondervonden van het melden van een misstand. Het gaat dan onder meer om pesten, buitengesloten worden of ontslag. De wettelijke bescherming voor klokkenluiders moet daarom worden uitgebreid, stelt het Adviespunt Klokkenluiders in zijn dinsdag verschenen jaarverslag.

In 2013 namen 435 mensen contact op met het adviespunt. Van hen werden er uiteindelijk 61 aangeduid als klokkenluiders, van wie er 48 hun melding daadwerkelijk doorzetten. Inmiddels zijn veertig zaken afgerond. In die gevallen werd een onderzoek ingesteld of is het beleid van het bedrijf aangepast.

"Alle 61 klokkenluiders zijn werknemers die een maatschappelijke misstand hebben aangekaart", licht een woordvoerder toe. "Driekwart van hen heeft negatieve gevolgen ondervonden, zoals pesten, buitengesloten worden of ontslag. Het perspectief voor werknemers dat zij als klokkenluider te boek komen te staan, is voor een deel van van hen aanleiding geweest af te zien van het doen van een melding."

Het Adviespunt Klokkenluiders wil een uitgebreidere bescherming voor werknemers die een maatschappelijke misstand melden. Zo moet het wettelijk mogelijk worden gemaakt om misstanden in de media kenbaar te maken. Ook wil de organisatie dat werknemers in de private sector beter worden beschermd. Op dit moment is dat in Nederland alleen wettelijk vastgelegd voor ambtenaren.

In veruit de meeste gevallen hadden de meldingen betrekking op de zorgsector (31 procent). Andere sectoren waarin veel misstanden zijn aangekaart zijn in het jaarverslag aangeduid als 'gemeente' en 'industrie' (beide tien procent). De aard van de misstanden variëren van 'fraude, verduistering en diefstal' tot 'machtsmisbruik' en 'corruptie en steekpenningen'.

Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) zei in een reactie de komende tijd goed naar de adviezen te zullen kijken. De genoemde aantallen vielen 'hem mee'. Een evaluatie waarin het Adviespunt Klokkenluiders onder de loep wordt genomen moet voor de zomer klaar zijn. Die uitkomsten hoopt hij mee te kunnen nemen bij verdere besluitvorming over het klokkenluidersdossier.

Het in oktober 2012 opgerichte Adviespunt Klokkenluiders is een onafhankelijk meldpunt dat mensen die misstanden aan het licht willen brengen adviseert en waar nodig begeleidt.