'Japan moet walvisjacht bij Zuidpool staken'
Japan moet de walvisjacht in de Zuidelijke IJszee voorlopig stilleggen. Dat heeft het Internationaal Gerechtshof (ICJ) maandag bepaald.
Het ICJ maakte gehakt van de Japanse rechtvaardiging voor de walvisvaart bij de Zuidpool. Tokyo zegt dat de walvisjacht onderzoeksdoeleinden dient, maar volgens het ICJ is er geen wetenschappelijke rechtvaardiging voor het grote aantal dwergvinvissen dat Japan vangt. Bovendien haalt Japan de afgekondigde quota voor dwergvinvissen (850), gewone vinvissen (vijftig) en bultruggen (vijftig) niet eens.
De rechter benadrukte dat Japan geen niet-dodelijke alternatieven heeft overwogen om walvispopulaties te bestuderen. Daarnaast verweet de rechter Japan dat het onderzoeksprogramma, dat loopt sinds 2005, maar twee onderzoeken heeft opgeleverd die door andere wetenschappers goed genoeg werden bevonden om gepubliceerd te worden. Sinds 2005 heeft de Japanse vloot 3600 dwergvinvissen gedood. De Antarctische dwergvinvis dreigt volgens natuurbeschermers uit te sterven.
De zaak bij het ICJ was aangespannen door Australië, dat denkt dat Japan onder het mom van de wetenschap de commerciële jacht probeert voort te zetten. Het hof stelde Australië maandag in het gelijk en concludeerde 'dat de door Japan verleende vergunningen voor het doden, opbrengen en prepareren van walvissen zijn niet bedoeld voor wetenschappelijk onderzoek'. Tokyo mag geen vergunningen verlenen zo lang de walvisvaart niet grondig op de schop is genomen, aldus het ICJ.
Voordat het Haagse hof vonnis wees beloofde Japan al zich aan de rechterlijke uitspraak te houden. Tokyo verzekerde maandag woord te houden, maar toonde zich wel teleurgesteld. De Australische oud-minister van milieu Peter Garrett, de drijvende kracht achter de rechtszaak toen Australië die vier jaar geleden aanspande, reageerde dolblij. Aan het 'toneelstukje van de wetenschappelijke walvisjacht' komt nu voorgoed een einde, juichte hij. Ook Greenpeace en Sea Shepherd reageerden verheugd.
Japan klaagde bij het ICJ dat Australië Japan zijn culturele maatstaven opdringt en lak heeft aan eeuwenoude Japanse tradities, maar kreeg dus nul op het rekest. Tegenstanders van de Japanse walvisvaart in de Zuidelijke IJszee voerden aan dat die nog geen eeuw oud is. Walvisvlees is voor Japanners nog altijd een gewilde lekkernij, maar verkoopt minder goed dan voorheen.
Het oordeel betekent in ieder geval niet het einde van de Japanse walvisvaart. De Japanners jagen namelijk ook op walvissen in het noorden van de Stille Oceaan. Of ook die nu op losse schroeven staat en ook de laatste Noorse en IJslandse walvisjagers moeten vrezen voor hun broodwinning is nog onduidelijk. Het ICJ bevestigde in zijn uitspraak dat walvissen in principe mogen worden bejaagd om de wetenschap te dienen.
