Lobby VS 'redt' atoomgeheim Israël

Israël en zijn bondgenoten hebben vrijdag op de jaarlijkse conferentie van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie in Wenen weten te voorkomen dat de joodse staat gedwongen zou worden zich uit te spreken over het bezit van kernwapens. Een resolutie die was opgesteld door Arabische landen en tot doel had om Israël tot openheid te dwingen en om het kernwapenarsenaal van het land onder internationaal toezicht te laten plaatsen werd weggestemd.

Dankzij de openbaringen van klokkenluider Mordechai Vanunu, die in 2004 na achttien jaar gevangenschap vrijkwam, is het publiek geheim dat Israël over atoomwapens beschikt. Jeruzalem weigert dit echter te bevestigen of te ontkennen. De Arabische buurlanden van Israël noemen het kernwapenarsenaal een bedreiging voor de vrede in het Midden-Oosten. Hoewel deze landen regelmatig kritiek leveren op de houding van Israël was het de eerste keer in drie jaar dat er een resolutie ter stemming werd gebracht, waarin kritiek op Israël werd geleverd. Tegelijkertijd stemden meer landen tegen de resolutie dan verwacht.

In aanloop naar de stemming zeiden diplomaten te verwachten dat het erom zou spannen en dat het verschil slechts een of twee stemmen zou zijn. In totaal stemden echter 54 landen tegen de resolutie, tegenover 43 landen die hun steun uitspraken. Nog eens 32 landen onthielden zich van stemming. Volgens een diplomaat die anoniem wilde blijven is de uitkomst het resultaat van stevig lobbywerk door de Verenigde Staten.

Al tijden worden pogingen ondernomen voor overleg over het uitbannen van massavernietigingswapens in het Midden-Oosten. In 2011 en 2012 werd door de achttien Arabische leden van het IAEA geen resolutie tegen Israël ingediend in de hoop dat daarmee het overleg over massavernietigingswapens bespoedigd zou kunnen worden. De oorlog in Syrië, de spanningen met betrekking tot het Iraanse atoomprogramma en andere problemen in het Midden-Oosten hebben er echter toe geleid dat deze pogingen zijn gestaakt. Dat is althans de officiële verklaring. In werkelijkheid is volgens veel diplomaten de oorzaak voor de mislukte gesprekken dat Israël en de Arabische landen te ver van elkaar af staan.


Reportage over Israëls atoomarsenaal (Al-Jazeera, 2009)