Nederland wil opheldering na schoten op Greenpeace

Nederland vraagt Rusland om opheldering na berichten dat de Russische kustwacht woensdag waarschuwingsschoten heeft gelost rond een ijsbreker van Greenpeace. Het schip vaart onder Nederlandse vlag op de Pechora Zee, tussen Rusland en de Noordpool, om te protesteren tegen plannen van Gazprom om met Shell in het gebied naar olie te boren.

De Russische kustwacht heeft volgens een woordvoerder van Greenpeace elf schoten gelost en in de ochtend gedreigd raak te schieten als het schip niet onmiddellijk vertrekt. Voor zover bekend is het schip, de Arctic Sunrise, in de middag nog altijd niet vertrokken maar is verder ook niet geschoten. De woordvoerder noemde de actie van de kustwacht eerder 'buitengewoon disproportioneel' en wees erop dat algemeen bekend is dat Greenpeace vreedzaam actievoert.

Dinsdagnacht zijn vanaf het schip twee rubberbootjes richting een omstreden olieboorplatform van Gazprom gevaren. Een bootje werd vlak voor het platform door de kustwacht onderschept. Op een foto van Greenpeace is te zien dat een kustwacht een pistool richt op een activist die grotendeels buiten beeld valt. De twee opvarenden werden aangehouden. De twee op het andere bootje slaagden erin zich aan het platform vast te zetten, maar werden later ook aangehouden.

Rond de arrestatie van de actievoerders speelt Nederland geen rol omdat zij niet uit Nederland komen. Van Nederland krijgen zij dus geen consulaire bijstand. Aan boord van de Arctic Sunrise is wel een Nederlandse campagneleider, Faiza Oulahsen.

De Russische kustwacht heeft Greenpeace toestemming gevraagd aan boord te komen van de Arctic Sunrise, maar de kapitein weigert toestemming te geven omdat er geen aanleiding zou zijn het schip te betreden. De woordvoerder van Buitenlandse Zaken stelt dat de kustwacht Nederland om toestemming moet vragen als die het schip wil betreden. "Maar dat is nog niet gebeurd. Daar moet bij worden gezegd dat de kustwacht het schip ook nog niet heeft betreden."

Vorige maand weigerden de Russische autoriteiten de Arctic Sunrise zonder opgaaf van reden toestemming de Noordelijke Zeeroute te bevaren. Het schip zette toch koers richting de zeeroute, waarop de kustwacht dreigde het vuur te openen. Hierop keerde het schip om.

Het dreigement was destijds voor Buitenlandse Zaken ook aanleiding om Russische diplomaten om opheldering te vragen.Verder tekende het ministerie protest aan tegen het dreigen met geweld. Dat zou bovendien niet mogen zonder Nederland om toestemming te vragen. Ook wilde het ministerie weten waarom Greenpeace de toegang was geweigerd.

Na de ommekeer van het schip was het stil, totdat woensdag bleek dat het schip weer in het gebied is.