'Vincent van Gogh pleegde wel zelfmoord'

Vincent van Gogh is niet vermoord. Dat zegt onderzoeker Teio Meedendorp dinsdag. Samen met zijn collega Louis van Tilborgh onderzocht hij de laatste dagen van de beroemde Nederlandse kunstschilder. Zij spreken de theorie van twee Amerikaanse biografen tegen, die in 2011 stelden dat van Gogh was vermoord.

Lange tijd werd ervan uitgegaan dat Van Gogh zelfmoord pleegde, totdat Steven Naifeh en Gregory White Smith twee jaar geleden in de biografie Vincent van Gogh: The Life stelden dat Van Gogh geen zelfmoord pleegde, maar vermoord was. Die theorie deed veel stof opwaaien, vertelt Meedendorp, die als onderzoeker werkzaam is bij het Van Gogh Museum. "De theorie kwam uit de lucht vallen. Wij hadden onze twijfels over de stelling."

De kogel die Van Gogh op 27 juli 1890 raakte, zou volgens de biografen niet door de kunstenaar zelf maar door de jonge René Secrétan zijn afgevuurd. Van Gogh stierf twee dagen later, op 29 juli.

Meedendorp en Van Tilborgh bestudeerden dezelfde bronnen als de Amerikaanse biografen en publiceerden in juli een recensie in het vaktijdschrift The Burlington Magazine. "In de biografie wordt het leven van Van Gogh sterk gepsychologiseerd, waardoor de schrijvers stellen dat hij geen zelfmoord kan hebben gepleegd", zegt Meedendorp. "Terwijl de feiten allemaal wijzen op zelfmoord."

Zo hebben alle directe betrokkenen, onder wie Van Goghs broer Theo, altijd gedacht dat de schilder zelfmoord pleegde. Ook vond Theo van Gogh op het lichaam van zijn broer een brief, die, volgens Meedendorp, veel weg heeft van een afscheidsbrief. Bovendien, zo schrijven de beide onderzoekers, voelde Van Gogh zich een mislukkeling in de laatste periode van zijn leven.

Het meningsverschil over het einde van de kunstschilder wordt niet genoemd in het Amsterdamse Van Gogh Museum, vertelt Meedendorp. "Voor ons heeft Van Gogh zelfmoord gepleegd."