VS pissig over Russische handelwijze inzake Snowden

De Amerikaanse president Barack Obama en zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin hebben vrijdag in een telefonisch beraad de kwestie van klokkenluider Edward Snowden besproken. Dat deelde het Witte Huis mee. Details over het gesprek zijn niet bekendgemaakt.

Naderhand uitte Witte Huis-woordvoerder Jay Carney wel scherpe kritiek op Rusland, dat vrijdag toestond dat Snowden kon overleggen met diverse mensenrechtenorganisaties. Hiermee werd een 'propagandaplatform' gecreëerd dat indruist tegen Ruslands eerdere standpunt neutraal te willen blijven in de kwestie, aldus Carney.

Snowden onthulde het bestaan van Prism, het omvangrijke programma van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA over de verregaande verzameling van gegevens en correspondentie van onder meer internetgebruikers. Zijn zoektocht naar een plek waar hij buiten bereik van de Amerikaanse autoriteiten is, bracht hem enkele weken geleden naar Rusland. Daar verblijft hij sindsdien op de Moskouse luchthaven Sjeremetjevo. Op een bijeenkomst met mensenrechtenorganisaties liet Snowden vrijdag doorschemeren een verzoek te willen indienen voor politiek asiel in Rusland. Bij het overleg was ook een Russische parlementariër aanwezig.

De voorwaarde die Poetin aan asiel verbindt, dat Snowden geen Amerikaanse geheimen meer zou mogen lekken, is voor de klokkenluider geen obstakel meer. Een eerdere asielaanvraag in Rusland trok Snowden nog in omdat hij zich niet kon vinden in deze eis. Uiteindelijk zou hij een doorreis willen maken naar Latijns-Amerika.

Snowden is geen mensenrechtenactivist en ook geen dissident, zei Carney. "Hij wordt verdacht van het lekken van vertrouwelijke informatie", zei hij. Rusland doet er volgens hem daarom beter aan Snowden terug te sturen naar de Verenigde Staten. Het zou Rusland bovendien sieren, vervolgde hij, als het mensenrechtenorganisaties overal in het land hun werk liet doen en niet alleen in een 'transitzone in Rusland'.

Andere onderwerpen die aan bod kwamen in het telefoongesprek tussen Obama en Poetin waren de veiligheidsbetrekkingen tussen beide landen en de voorbereidingen op het voorkomen van terroristische activiteiten tijdens de Olympische Winterspelen, die volgend jaar in Sotsji gehouden worden. Volgens Carney stond het gesprek al enkele dagen op de planning.