Lech Walesa schoffeert homoseksuelen
Lech Walesa, boegbeeld van de democratie en winnaar van de Nobelprijs voor de vrede, heeft in Polen voor controverse en woede gezorgd door te zeggen dat homoseksuelen geen recht hebben op een prominente rol in politiek en dat ze zich als minderheid met 'kleinere kwesties' in de samenleving moeten bezighouden.
Volgens sommigen heeft Walesa, in de jaren tachtig een leidende figuur in het verzet tegen het communisme, zijn reputatie onherstelbare schade toegebracht. Walesa zei vrijdag op televisie dat homo's geen recht hebben om op de voorste banken van het parlement te zitten en dat ze, als ze er al zijn, achterin zouden moeten zitten 'of misschien nog liever achter een muur'.
"Ze moeten zich ervan bewust zijn dat ze een minderheid zijn en dat ze zich moeten richten op kleinere dingen en niet naar grote hoogten moeten willen stijgen", zei hij tijdens een discussie over homorechten op televisie. "Een minderheid moet zich niet opdringen aan de meerderheid."
In feite zegt de ophef net zoveel over het Polen van vandaag de dag als over Walesa zelf. Walesa, oprichter van vakbeweging Solidariteit en de eerste democratische president van Polen, is een zeer conservatieve katholiek, vader van acht kinderen en nimmer een aanhanger van progressieve sociale denkbeelden.
De democratie die hij in 1989 vanuit stakingen en andere protesten hielp vorm te geven, heeft de laatste jaren echter een diepe sociale transformatie ondergaan. Een belangrijk symbool van die verandering is de bereidheid te praten over homorechten, wat lange tijd taboe was in Polen. Sinds kort wordt er gedebatteerd over geregistreerd partnerschap voor homoseksuele stellen, hoewel drie voorstellen voor een dergelijke wet zijn verworpen.
Sommigen vrezen dat Walesa's uitlatingen over homoseksuelen ernstige gevolgen kunnen hebben. Een nationale commissie die zich inzet tegen haatzaaierij en andere misdrijven diende zondag een aanklacht in tegen Walesa waarin ze hem beschuldigen van het bevorderen van 'haatpropaganda tegen een seksuele minderheid'.
Anderen vragen zich af of Walesa, ondanks wat hij in het verleden heeft gedaan, nog wel als morele autoriteit kan worden beschouwd. Walesa is niet langer actief in de Poolse politiek, maar wordt vaak naar zijn mening over actuele zaken gevraagd. Veel van zijn tijd besteedt hij daarnaast aan het geven van lezingen in binnen- en buitenland over zijn rol in de strijd voor democratie en vrede en tegen communisme.
"Uit menselijk oogpunt waren zijn woorden weerzinwekkend. Het waren de woorden van een holbewoner", zei Jerzy Wenderlich van de Linkse Democratische Alliantie. "Met wat hij heeft gezegd, haalt niemand haalt het nu nog in zijn hoofd om Lech Walesa uit te nodigen als morele autoriteit."
