'Groot mysterie rond evolutie opgelost'

Dat Belgen toch niet zo dom zijn, hebben een stel onderzoekers van de UGent en de KU Leuven (en één onderzoeker van Harvard) duidelijk gemaakt. Zij ontdekten namelijk de verklaring van een van de grootste mysteries van de evolutie, en ontnemen daarmee criticasters van de evolutietheorie een belangrijk argument.

Het leek namelijk alsof evolutie soms niet zo geleidelijk ging: functionele eigenschappen, in praktijk genen die nuttige eiwitten voortbrengen, leken in korte tijd zomaar te verschijnen. Tegenstanders vergeleken de kans dat zo'n gen zich uit het niets ontwikkelde met de kans dat uit wat schroot door een windvlaag spontaan een jumbojet in elkaar gezet wordt.

Biologen vermoedden dat de genen zich ontwikkelden doordat ze voortkwamen uit kopieën van reeds werkzame genen, maar ze konden dat niet onderbouwen doordat er praktisch geen prehistorische genen bestaan om te vergelijken. De onderzoekers veranderden dat door DNA en eiwitten van oeroude gistcellen te reconstrueren. “Uit tientallen DNA-codes hebben we via complexe algoritmes de oude DNA-code kunnen voorspellen,” zegt Steven Maere van de UGent. “Deze stukjes prehistorisch DNA hebben we nagebouwd om zo de overeenkomstige oude eiwitten aan te maken.”

Uit de gereconstrueerde strengen DNA konden ze afleiden dat het vermoeden van de biologen juist was. Karin Voordeckers van de KU Leuven vertelt: “We onderzochten specifiek hoe gisten zich hebben aangepast om verschillende suikers af te kunnen breken. We vonden dat het oer-gen voor het eiwit dat instaat voor de vertering van maltose tijdens de evolutie een aantal keer gekopieerd werd. Het DNA van sommige kopieën is lichtjes gewijzigd, waardoor nieuwe eiwitten ontstonden die andere suikers kunnen afbreken.

Maere onderstreept nog eens het belang van zijn ontdekking: "Ons onderzoek schetst een beeld van hoe nieuwe functies kunnen ontstaan in een evolutie op relatief korte tijd. Dat was een lacune in de evolutietheorie van Charles Darwin en door creationisten werd het vaak gebruikt om de evolutietheorie in twijfel te trekken."