'Massa-immigratie kwam van rechts'

De migratiegolf van de jaren zestig was geen links, maar juist rechts beleid. Die geschiedenis dreigt zich te herhalen met Oost-Europeanen, stelt PvdA-Kamerlid Martijn van Dam dinsdag in een opiniestuk in de Volkskrant.

De PVV is er volgens hem de afgelopen jaren in geslaagd links de 'schuld' van de massa-immigratie te geven. Die aantijging is volgens hem te lang onweersproken gelaten. "We vonden een discussie over wiens 'schuld' het is dat mensen hier leven, buitengewoon onsmakelijk." Omdat mensen de aantijgingen gaan geloven, is het volgens hem tijd voor een weerwoord.

Hij wijst erop dat werkgevers in de jaren zestig Turken en Marokkanen in dienst wilden nemen. De VVD en de voorgangers van het CDA regeerden destijds. Zij sloten wervingsverdragen af met Turkije en Marokko. De PvdA zou toen juist kritisch zijn geweest uit vrees dat de goedkopere krachten de Nederlandse werknemers zouden verdringen.

De partij eiste daarom dat gastarbeiders maar twee jaar mochten blijven. Dat werd volgens Van Dam toegezegd, maar uiteindelijk werd dit omzeild en mochten de Turken en Marokkanen hun gezin meenemen. Hij wijst erop dat het aantal Turken en Marokkanen met een werkvergunning in Nederland steeg van 25 in 1960 naar tienduizenden in 1973.

De regering voerde toen 'gedwee' de agenda van de werkgevers uit en nu dreigt dat volgens Van Dam weer te gebeuren. Van grootschalige immigratie uit Turkije en Marokko is volgens hem geen sprake meer. Maar in vijf jaar tijd zijn wel 200 tot 300 duizend Oost-Europeanen naar Nederland gekomen.

"CDA, VVD en D66 pleiten opnieuw voor open grenzen en ruimhartige verlening van werkvergunningen voor Bulgaren en Roemenen." Het zou wederom vooral om de lage kosten gaan. Voorstellen om integratie te stimuleren, zouden op 'een muur van coalitiepartijen' stuiten omdat de arbeiders hier toch maar tijdelijk zijn, 'net als in de jaren zestig'.

Ondertussen komen de lonen aan de onderkant van de arbeidsmarkt volgens Van Dam onder druk te staan en wordt het voor Nederlanders moeilijker werk te vinden. De oplossing is volgens hem terughoudend zijn met immigratie en werken aan integratie. "Doen we dat niet, dan zitten we over dertig jaar weer met een gigantisch integratieprobleem."