'Komende jaren wereldwijd grote onrust'

De wereld moet zich de komende jaren voorbereiden op grote sociale onrust door de almaar stijgende voedselprijzen. Dit voorspelt de Amerikaanse professor in 'complex systems' Yaneer Bar-Yam in het tijdschrift New Scientist.

Eén van de oorzaken noemt de wetenschapper de speculatiehandel in (voedsel-)grondstoffen. Na het ineenstorten van de huizenmarkt in de VS stopten speculanten hun miljarden in de relatief kleine markten voor voedsel en delfstoffen, waardoor deze oververhit raakten, met sterk stijgende prijzen tot gevolg, terwijl er eigenlijk geen sprake was van tekorten.

Ook is er een toenemende markt voor biobrandstof. Bar-Yam: "De obsessie met biodiesel, heeft ervoor gezorgd dat 40 procent van alle gekweekte Amerikaanse mais onttrokken is aan de voedselproductie. Zolang de huizenmarkt zwak blijft en er geld te verdienen met speculatie, heeft dit een desastreuze uitwerking op de voedselprijzen. De prijsontwikkeling ging de afgelopen jaren met pieken en dalen, maar de trend is onmiskenbaar stijgend qua prijs."

"Stijgende voedselprijzen zijn, met name in armere landen, de ideale voedingsboden voor sociale onrust. In het westen besteedt men ruim minder dan een kwart van het inkomen aan voedsel. In armere landen is dat vaak de helft of meer. Als eerste levensbehoeften onbetaalbaar worden is de economische en politieke stabiliteit het eerste slachtoffer", vervolgt de professor die eerder al de gevolgen van de crisis in 2007 redelijk wist te voorspellen.

New Scientist vroeg Bar-Yam tenslotte hoe de sociale onrust zou kunnen worden voorkomen. "Beleggers en speculanten moeten hun verantwoording nemen en zich terugtrekken uit markten waar eerste levensbehoeften worden verhandeld. Daarnaast moeten ook regeringen en consumenten hun eigen belang ondergeschikt maken aan het algemeen belang. Je ziet aan de rellen in Londen hoe weinig er nodig is om enorme problemen te veroorzaken", waarschuwt Bar-Yam.