Haastig onderzoek climategate: 'onderzoekers onschuldig'

Het eerste van drie Britse onderzoeken naar e-mails van de klimaatonderzoeksafdeling (CRU) van de East Anglia Universiteit, een van 's werelds belangrijkste onderzoekscentra voor het klimaat, waarin wetenschappers de opwarming van de aarde lijken te overdrijven, is afgerond. De wetenschappers zijn in dit onderzoek grotendeels vrijgesproken van de aanklachten.

Er was volgens de onderzoekscommissie van het Lagerhuis geen bewijs voor de aanklachten dat de CRU of de directeur van afdeling, Phil Jones, heeft geknoeid met de data of het proces van collegiale toetsing heeft verdraaid om de dreiging van de wereldwijde opwarming van de aarde groter voor te stellen dan deze in werkelijkheid is.

In haar rapport schreef de commissie dat, voor zover dat was vast te stellen, 'de wetenschappelijke reputatie van professor Jones en de CRU intact is gebleven'. De commissie voegde daaraan toe dat niets in de meer dan duizend gestolen e-mails of de controverse die na de publicatie ervan ontstond, aanleiding geeft om de wetenschappelijke consensus dat 'opwarming van de aarde plaatsvindt en wordt veroorzaakt door menselijk handelen' in twijfel te trekken.

Phil Willis, de voorzitter van de onderzoekscommissie, zei over de e-mails dat 'niet ontkend kon worden dat sommige behoorlijk ontstellend' waren, maar dat de commissie voor geen enkele aanklacht bewijzen heeft gevonden, behalve voor het 'botweg weigeren van het delen van onderzoeksgegevens'.

De parlementariërs in de commissie benadrukten dat hun rapport -dat geschreven werd na slechts een dag van hoorzittingen- niet op alle kwesties ingaat en niet zo diep gaat als de twee andere onderzoeken die naar 'Climategate' worden gedaan. Volgens Willis hebben de parlementariërs zich gehaast om iets te publiceren voor de algemene verkiezingen die over enkele weken plaatsvinden. "Het is duidelijk dat we hier graag meer tijd aan hadden besteed", zei hij. "Maar", zo grapte Willis, "we moesten met iets komen, voordat we onze spullen zouden moeten pakken."

Het onderzoek van de commissie werd ingesteld nadat in november e-mails en data die waren gestolen van de onderzoeksafdeling, openbaar werden. In de e-mails leken wetenschappers sceptici uit te schelden en voerden ze discussies over manieren om hun data af te schermen van het publiek en over manieren om onderzoeken van sceptici uit wetenschappelijke tijdschriften te houden. Een zinsnede uit een van de e-mails trok veel media-aandacht. Jones schreef dat hij een 'trucje' kende dat kon worden gebruikt om 'de daling van de temperatuur te verbergen'. Britse parlementariërs besloten dat er een onderzoek moest worden gedaan, vanwege de 'ernstige implicaties voor de Britse wetenschap'.

Er lopen nog twee andere onderzoeken naar de zaak. Eén onderzoeker bekijkt of wetenschappers gegevens hebben verzonnen en of ze het proces van collegiale toetsing hebben gemanipuleerd. In hetzelfde onderzoek wordt bekeken in hoeverre de universiteit zich heeft gehouden aan de wet op vrijheid van informatie. Het rapport van dit onderzoek wordt in het voorjaar verwacht. Geoloog Ernest Oxburgh leidt parallel daaraan een onderzoek naar de integriteit van de wetenschap zelf.