Boetes voor Poolse pluksters

De Poolse aardbeienpluksters die gisteren in staking gingen omdat ze nog achterstallig loon tegoed hadden, komen ook in opstand tegen de woon- en werkomstandigheden en het boetelijstje dat Van de Ven bij zou houden. Volgens FNV hebben de arbeidsters besloten het werk neer te leggen nadat aangekondigd werd dat zij per kilo uitbetaald gingen krijgen in plaats van per uur.

Consulente Emilia Schoenmakers legt uit waarom een andere vorm van uitbetaling vervelend is voor de vrouwen: "Doordat het einde van het aardbeienseizoen nadert, valt er veel minder te plukken." Dat zou voor de vrouwen dus betekenen dat zij minder inkomsten hebben, omdat zij minder kilo's kunnen plukken. Een gesprek tussen FNV-bestuurder Wil Baltussen, land- en tuinbouworganisatie ZLTO en mededirecteur Joost van de Ven moet leiden tot een oplossing van de problemen.

Het boetelijstje van Van de Ven
Naast de wijze van beloning, is ook het boetelijstje van Van de Ven een probleem voor de vrouwen. Als de vrouwen naar het toilet moeten onder werktijd, kost dat 250 euro en praten tijdens het werk kost honderd euro. Ook vrouwen die make-up dragen, te lange nagels hebben of minder dan 21 kistjes bij zich dragen moeten een boete van honderd euro betalen. Ook voor het ontvangen van gasten buiten de 'spreekuren' om moeten de vrouwen 250 euro betalen. Gasten zijn alleen welkom op zaterdag en zondag tussen 12.00 uur en 20.00 uur.

Volgens Schoenmakers zijn de woon- en werkomstandigheden van de vrouwen 'onmenselijk'. "Het komt vaker voor dat er te veel arbeiders bij elkaar worden gezet, maar zoveel mensen op elkaar heb ik nog nooit gezien", aldus Schoenmakers. FNV laat weten dat er drie jaar geleden ook al problemen met Poolse arbeiders waren bij Van de Ven. "Toen was de situatie schrijnender. Mensen hadden geen arbeidscontract en wisten niet hoeveel ze zouden verdienen. Ook toen zei Van de Ven niet te kunnen uitbetalen omdat zijn boekhouder met vakantie was."

De 75 Poolse vrouwen die bij Van de Ven in dienst zijn hebben acht slaapzalen, zes douches, zes toiletten, acht koelkasten en een wasmachine tot hun beschikking. Om van deze laatste gebruik te mogen maken, moeten zij 1,20 euro betalen. De vrouwen betalen 7,12 euro per dag voor een bed en verdienen gemiddeld 7,99 euro per uur.

Van de Ven komt de slaapzalen te pas en te onpas binnenvallen. Hij klopt niet, ook niet als de vrouwen zich om staan te kleden, vertelt één van de vrouwen. "Onlangs kwam Van de Ven een voorschot van vijftig euro betalen. 's Avonds om tien uur. Wie sliep had pech", aldus een van de vrouwen.

'De gemeente kan niets doen'
Het boetelijstje is niet bekend bij de gemeente Oirschot en volgens de gemeente ontbreekt ook elke rechtsgrond om daar iets tegen te doen. "Dit hoort bij de bedrijfsvoering. Het zijn regels die, dat neem ik tenminste aan, de werknemers vooraf te horen hebben gekregen. Ze kunnen daar wel of niet mee akkoord gaan", aldus een woordvoerster van de gemeente. Zij liet ook weten dat er bij de gemeente niets bekend is over de slechte omstandigheden waarin de vrouwen verblijven.

Inmiddels krijgen de pluksters van verschillende kanten bijstand. Zo schrijft de Poolse consul, R. Kowalska, een brief aan de Arbeidsinspectie. "De inspectie zegt dat de vrouwen een civielrechterlijke procedure moeten starten. Maar daar hebben ze geen geld en geen mogelijkheden toe", laat Kowalska weten. Hij wil er bij de Arbeidsinspectie op aandringen dat zij actie ondernemen. Kowalska overlegt ook met een advocaat over wat zij wel en niet kunnen ondernemen.

De gemeente en de Arbeidsinspectie laten weten dat de zaak voor hun voorlopig is afgedaan. De inspectie heeft maandag onderzoek gedaan, maar kon geen overtredingen op de wetten voor het minimumloon en de arbeidstijden constateren, laat een woordvoerder weten. Ook de gemeente Oirschot kon geen fouten ontdekken.

Een woordvoerster laat wel weten dat de loods van Van de Ven niet volgens de bouwvergunning is gebouwd. De gemeente heeft hiertegen wel een dwangsom lopen, maar de voorzieningenrechter bepaalde onlangs dat het probleem pas na het plukseizoen aangepakt hoeft te worden. "Dat wordt op zijn vroegst in oktober", aldus de woordvoerster.

De familie Van de Ven heeft laten weten dat zij niet willen reageren op de kwestie. "Wij zijn mediamoe."