We zijn niet uit onze auto te krijgen

De auto is het helemaal, zo blijkt uit onderzoek van DAG. Maurice de Hond ondervroeg in opdracht van DAG ruim 500 voltijd werkenden hoe zij de dagelijkse trip naar hun werk ervaren. De auto staat met stip bovenaan als meest geliefde vervoersmiddel. Maar liefst 64 procent pakt elke dag de auto. De fiets komt met 16 procent op de tweede plaats en slechts 12 procent reist elke ochtend met het openbaar vervoer naar zijn werk.

Wat opvalt is dat de auto zo populair is dat zelfs de torenhoge brandstofprijzen bijna niemand de auto uit krijgen. Als de benzine 50 eurocent per liter duurder wordt, dan zegt maar 13 procent over te stappen op de trein. En zelfs wanneer de literprijzen een euro zouden stijgen, haakt nog eens 11 procent af. Maar liefst 76 procent stapt nooit uit de auto, hoe duur de benzine ook wordt. Daarbij speelt natuurlijk mee dat bij eenderde de werkgever voor de kosten opdraait.

De auto is dus letterlijk koste wat het kost een blijvertje. Dan is het niet zo verrassend dat slechts 7 procent van de autogebruikers denkt dat de files verminderen als je straks voor elke gereden kilometer moet betalen. Toch biedt de regering die heffing als de oplossing die het wegennet over enkele jaren moet ontlasten. Meer asfaltWaar geloven de Nederlanders die dagelijks de spits trotseren dan wel in? Asfalt, heel veel asfalt. Opvallend is dat mannen een grotere asfalthonger hebben dan vrouwen. 30 procent van de mannen ziet extra wegen als de nummer één oplossing tegen files, en bij de vrouwen is dat maar 17 procent. Dat is precies andersom als het gaat om het verbeteren van het openbaar vervoer. 38 procent van de vrouwen heeft daar alle hoop op gevestigd.

'De gedachte dat je mensen uit de auto kunt krijgen, is achterhaald’, zegt ook Lodewijk de Waal, voorzitter van de door de overheid en het bedrijfsleven opgerichte Taskforce Mobiliteit. ‘Maar als we ons richten op die 24 procent die wel de auto wil opgeven, dan brokkelt die 76 procent vanzelf wel af.’

‘Slimmer reizen’ is volgens De Waal dé oplossing. ‘Mensen moeten slimmer omgaan met hun werktijden en -locaties. Geef werknemers bijvoorbeeld ook een vast mobiliteitsbudget. Als zij dan voordelige vervoerskeuzes maken, houden ze geld over aan het eind van de maand’, betoogt de voormalige FNV-voorzitter.

Vooralsnog zijn de files dus voor een grote groep te verdragen. De meesten gebruiken hun filetijd dan ook om iets nuttig te doen of te ontspannen . Alleen 45-plussers geven aan meestal te niksen achter het stuur. De jongere generaties zijn daarentegen druk aan het bellen, flirten en sms’en. Ook kletsen met carpoolers, luisteren naar muziek, het nieuws of audioboeken/cursussen zijn populair in de file.

Vooral de autorijders zijn best tevreden met hun reistijd en vervoersmiddel. Want als ze mochten kiezen, dan zou nog steeds bijna de helft de auto pakken, vooral omdat dat snel en comfortabel is. Maar lekker fietsend naar je werk is toch het ideaal voor 35 procent van de spitsreizigers, vooral omdat het goed voor je gezondheid is. Trein De trein vindt bijna niemand fijn. Slechts 7 procent verplaatst zich het liefst over het spoor. Dat is wel erg weinig vindt ook woordvoerder Michiel Jonker van de Nederlandse Spoorwegen. ‘Voor veel autorijders is het openbaar vervoer blijkbaar geen alternatief’, zegt Jonker. Om toch zo veel mogelijk forensen de trein in te lokken, wil de NS de treinen uitrusten als minikantoortjes ‘met bijvoorbeeld stopcontacten voor laptops in de intercity’s en internet in de trein.’ Alleen is dat laatste volgens hem een hele complexe zaak die dus nog wel een tijd op zich laat wachten.

Extra asfalt, beter openbaar vervoer of meer telewerken. Wat het ook wordt, bij alle oplossingen ligt een gevaar op de loer, waarschuwt Sanders. ‘Als je de ene groep uit de file weghaalt en de vertragingen daardoor afnemen, zal een andere groep juist weer de spits induiken. Het is dan niet meer nodig om pas ná de files te rijden, omdat dan opeens de auto toch weer sneller is dan de trein.’

Volgens Sanders willen de meeste mensen de files eigenlijk vooral oplossen zodat zij zelf lekker kunnen doorrijden. ‘Alle autorijders denken: maak het openbaar vervoer maar fijn aantrekkelijk zodat anderen de trein nemen, dan heb ik nergens meer last van.’