Koningin laakt onverdraagzaamheid

Icoon Koningshuis Koningin Beatrix heeft in haar kerstrede van vandaag de onverdraagzaamheid en naar egoïsme neigende individualisering aan de kaak gesteld.

''Grofheid in woord en daad tast de verdraagzaamheid aan. Discussies ontaarden in verharde verhoudingen. In zo'n sfeer worden mensen al snel als groep over één kam geschoren en worden vooroordelen als waarheid aangenomen. Daarmee erodeert de gemeenschapszin'', waarschuwde de vorstin.

''Naast gevaarlijk generaliseren is er nóg een ontwikkeling die onze maatschappelijke verbondenheid bedreigt. Individualisering die doorslaat naar puur egoïsme doet afbreuk aan het algemeen belang. Als we het zicht verliezen op wat ons allen tezamen aangaat, ondermijnen wij onze samenleving'', vervolgde ze. ''Een maatschappij die in zichzelf is gekeerd, sluit ook de ogen voor de wijdere wereld, ontloopt verantwoordelijkheid voor gerechtigheid en miskent de noodzaak tot solidariteit.''

We moeten aandacht opbrengen voor de angst en onvrede die bij andere maatschappelijke groeperingen kunnen leven, vindt Beatrix: ''In wat een mens dierbaar is en heilig, ligt zijn grootste kwetsbaarheid. Voorkomen moet worden dat gekwetste gevoelens omslaan in wanhoop en agressie. Waar het op aan komt is dat grieven worden onderkend en ernstig genomen''.

Dat er verscheidenheid is, dat moeten we aanvaarden: ''Die is nu eenmaal een gegeven. Van mensen kan niet worden verwacht dat zij allen hetzelfde denken, doen en geloven. Godsdiensten en politieke ideologieën krijgen met recht erkenning en vrijheid. Vereist is wèl dat allen zich houden aan de grenzen van de wet, hoe ze zelf ook in het leven staan.'' Hoewel het niet altijd gemakkelijk is, sprak het staatshoofd, kan weerstand toch overwonnen worden door toenadering te zoeken tot mensen uit andere tradities en overtuigingen.

Sociale vaardigheden en medemenselijk gedrag kunnen door opvoeding en goede voorbeelden worden overgedragen, aldus koningin Beatrix verder: ''Wie van kinds af vertrouwen meekrijgt zal ook eerder wantrouwen kunnen overwinnen en gemakkelijker anderen respecteren en ontzien. In de dagelijkse omgang vormen het rekening houden met elkaar, het oog hebben voor wat een ander nodig heeft en het aandacht schenken aan mensen met problemen het cement van een leefbare gemeenschap.''