'Oost-Europese toestanden' in reactor Petten

Icoon Binnenlands nieuws Het kabinet heeft voorkomen dat de reactor in Petten vervolgd kan worden voor ernstige milieudelicten. Dit tot grote woede van het Openbaar Ministerie (OM). Bij een inspectie in september 2003 troffen inspecteurs 'Oost-Europese toestanden' in de reactor aan, maar hiertegen mocht niet worden opgetreden. Dat blijkt uit interne documenten van het ministerie van Justitie, die in handen van de Volkskrant zijn gekomen.

Bij de inspectie in 2003 bleek onder andere dat er giftige stoffen onbeschermd in de buitenlucht stonden en in lekkende houten keten waren opgeslagen. Er werden zeecontainers gebruikt voor de opslag van radioactief afval. Gasflessen stonden onbeschermd in de buurt van explosieve materialen en er ontbraken brandblussers. Bovendien werd er ontdekt dat een bassin met gif bij hevige regenval kon overlopen.

Geen rechtszaak
Direct na de inspectie wilde het OM Euratom, de verantwoordelijke instelling, voor de rechter slepen. De Europese Commissie, waar Euratom onder valt, wees er echter op dat de instelling immuniteit geniet, en dreigde met een diplomatieke rel. Minister Bot van Buitenlandse Zaken besloot daarop de immuniteit van het bedrijf te erkennen. Hij kreeg daarin steun van minister Donner van Justitie, hoewel die eerst nog voor vervolging was.

Het OM is het totaal niet eens met de beslissing van minister Bot, die juridisch voor geen meter zou kloppen. Maar door Bots toezegging waren de kansen op vervolging wel verkeken. Het OM heeft nog geprobeerd een deal te maken met Euratom, waarin de instelling 'beterschap moet beloven', maar die deal ging niet door omdat Euratom weigerde onaangekondigde inspecties te accepteren.

Dagvaardingen
Er zijn wel dagvaardingen uitgeschreven tegen drie andere bedrijven die op het terrein van de reactor werken. Deze bedrijven zullen zich beroepen op het 'gelijkheidsbeginsel', waardoor er mogelijk een aantal aanklachten vervallen.

Volgens het ministerie van VROM zijn er nooit onveilige situaties in de reactor ontstaan, en zijn de inspecties het afgelopen jaar versterkt.