Te veel koffie zorgt voor angst en paniek

Cafeïne in koffie blokkeert bepaalde receptoren in de hersencellen. Dat kan leiden tot angst en overgevoeligheid voor pijn, zo blijkt uit een studie van de universiteit van Barcelona.

Cafeïne blokkeert de zogenoemde A1 en A2a adenosine receptoren. Door opname van adenosine in de zenuwcel ontstaat slaap. Dit mechanisme wordt door de cafeïne uitgeschakeld en er ontstaat een wakker gevoel. Maar de receptoren zijn blijkbaar ook van belang bij de overdracht van zenuwprikkels en spelen vooral een rol tijdens kritische omstandigheden, zoals angst, pijn en neurale bescherming bij zuurstoftekort. Zo beschermt adenosine normaal de cel tegen beschadiging bij te weinig zuurstof.

Bij mensen die drie tot zes koppen koffie per dag drinken, wordt ongeveer de helft van de receptoren lamgelegd. Dat heeft geen merkbare gevolgen. Maar bij een hogere dosis cafeïne, waarbij de meeste receptoren niet meer kunnen functioneren, kunnen angst- en paniekaanvallen ontstaan. Bij een te hoge dosis is tevens de pijngrens verlaagd en is de kans op celbeschadiging bij een zuurstoftekort, bijvoorbeeld door hoge lichamelijke inspanning, groot.