Liegen zonder consequenties

‘Dat kan ik me niet herinneren.’ IJzersterke verdediging natuurlijk, ook al werd op 100 manieren aangetoond dat het wel heel bizar is dat hij zich dat niet kon herinneren. De niet-herinnerde memo over het afschaffen van de dividendbelasting was rondgedeeld, onder de arm gepakt, meegenomen, ter behandeling gekomen en opgevraagd. Maar toch vergeten. Zo gaat dat soms. Je kan het Rutte ook moeilijk kwalijk nemen, want als zelfs de schrijver van de memo er niets meer van weet zal het wel een erg vergeetbaar document zijn geweest. Buma, Seegers en Pechtold beaamden dit. Bewijs dan maar eens dat het niet zo is.

Als tweede lijn van verdediging werd geopperd dat het stuk niet alleen ongelooflijk moeilijk te herinneren was, het was ook nog eens lastig te duiden. Jullie vroegen of er stukken op tafel hadden gelegen, nou daar lagen ze niet. Ze lagen op de bijtafel. Ik zou er ergens respect voor hebben dat je dit soort zinnen uit je strot kan krijgen, als het niet zo schrijnend was. Alleen Klaas Dijkhof gaf toe dat er onwaarheden waren verkondigd door het bestaan van de memo’s te ontkennen. Onwaarheden die voorkomen hadden kunnen worden als men destijds gewoon gezegd had dat, als er al documenten waren, ze behoorden tot de onderhandelprocedure en dus niet openbaar gemaakt gingen worden, zoals afgesproken.

Dat er in November gelogen is mag duidelijk zijn, woordspelletjes en vergetelheid ten spijt. Waarom was het nodig om te liegen? Het antwoord lijkt helder: in alle memo's en documenten ontbrak het aan enige onderbouwing van de beslissing om de dividendbelasting af te schaffen. Logisch dat je dat liever voor je houdt, anders sta je straks met een strak gezicht voor een volle kamer te bazelen over ‘vezels’. In het laatste debat kwam men met een nieuw argument: partijkleur.

Het mooie van partijkleur is dat het volledig ongevoelig voor feiten of onderbouwing lijkt te zijn. ‘Wij, als partijen van het kabinet, zijn voor een gunstig vestigingsklimaat en zodoende zagen we dit wel zitten.’ ‘Ja maar, alle data tonen aan dat het daar maar minimaal aan bijdraagt. Alle [nu naar buiten gekomen] rapporten en memo’s geven aan dat het afschaffen van de dividendbelasting geen significante verbetering van het vestigingsklimaat oplevert, en dat zelfs het grootste doemscenario [het hoofdkantoor van Unilever dat naar Engeland zou kunnen gaan] op Nederlandse banen nauwelijks impact zou hebben. Daarnaast stond dit in geen enkel verkiezingsprogramma.’ ‘Dat kan zo zijn, maar het is onze partijkleur. Volgende vraag alstublieft.’

En nu dan? Het debat is over, de moties zijn neergeslagen en er is niets veranderd. De afschaffing gaat door, het kabinet gaat door, zelfs Wiebes (die zijn eigen creatie vergat) gaat vrijuit. Er is gelogen, verdoezeld, en compleet niet-onderbouwd en onverantwoordelijk gehandeld en de kabinetstrein tuft vrolijk verder. Liegen zonder consequenties, wetten zonder onderbouwing. Trump likt er zijn vingers bij af.