Rusland veroordeeld voor niet verhinderen aanslag Beslan

Het zal je maar gebeuren: je land is in shock en in rouw vanwege een brute terroristische gijzeling, en dan word je er ook nog voor veroordeeld. Soort van. Het is de Russische staat overkomen: het Europese Hof voor de Rechten van Mens (EHRM) heeft Rusland donderdag veroordeeld in verband met het bloedige gijzeldrama in 2004 in een school in Beslan. Ruim 330 doden waaronder 180 kinderen kwamen om bij de beëindiging van een lafhartige gijzeling door moslimterroristen. Tsjetsjeense terroristen gijzelden 1100 mensen in School no 1 in het Russische Beslan, in Noord-Ossetië. Direct na de bestorming van de school schoten de terroristen 20 mensen dood en gooiden hun lichamen uit de school. Gijzelnemers plaatsten zichzelf op drukplaten met explosieven, die af zouden gaan als ze van de plaat zouden worden getrokken of worden neergeschoten.

Na 2 dagen gijzeling mochten medische medewerkers en ruimingsdiensten de lichamen van het plein halen, maar toen ze daarmee bezig waren openden de terroristen het vuur op de hulpverleners waarvan er twee sneuvelden. Een deel van de gymzaal van de school stortte in en 30 gegijzelden zagen hun kans schoon om te vluchten. Enkelen van hen werden tijdens hun vlucht gedood door de terroristen. Op dat moment probeerden de Russische anti-terreureenheden met grof geweld de gijzeling te beëindigen, maar dit resulteerde in een dramatisch bloedbad. 11 Russische commando's, waaronder de commandant van de speciale eenheid Alfa en 331 burgers kwamen om tijdens de aanval. Een dag van nationale rouw werd afgekondigd en Beslan is er nooit meer bovenop gekomen. De school is een stille ruïne.

De Tsjetsjeense verzetsstrijder Basajev eiste de aanval op. De groep terroristen bestond uit Arabieren, Tataren, Kazachen, Tsjetsjenen, Oezbeken en zelfs een plaatselijke inwoner. Dat was 2004. Nu, in 2017, oordeelt het Europese Hof voor de Rechten van Mens dat de Russen fout waren: ze hebben buitenproportioneel geweld gebruikt en hebben te weinig gedaan om de gijzeling te verhinderen, dit terwijl ze zouden weten dat er iets op stapel stond. En zo kan het gebeuren dat Rusland, en niet de daders, de zwarte piet toegewezen krijgt. Je zou het maar eens proberen (als het overigens al niet gebeurd is) met de aanslagen op 11 september 2001. Geef de Amerikaanse overheid gedeeltelijk de schuld, want ze hebben het niet weten te verhinderen. Dit ondanks dat het World Trade Center in de jaren '90 van de vorige eeuw al eens een aanslag te verduren had. Ook stond in anti-terreurpamfletten het WTC in de 'crosshairs'. En toch wanhoopte men: hoe heeft dit kunnen gebeuren, dit had niemand zien aankomen, het was ondenkbaar.

Probeer het eens met de Duitse antiterreureenheden die gefaald hebben in 1972 bij de gijzeling van Israelische atleten in München. Maar de Russen krijgen het nu voor de kiezen. De ironie. Je krijgt als land een zware aanslag te verduren die in het DNA van je bevolking wordt gebrand, en dan ben je er vervolgens ook nog medeschuldig aan. Het zal vast zo zijn, dat de Russen het beter hadden moeten doen. Ja, het was een zwarte dag voor de Russische Alfa en Vympel commando's, en de bevolking van Beslan is zwaar uitgedund. Complete generaties weg, kwijt, dood, om nooit meer terug te keren. Voor altijd verloren.

Soms moet je er het zwijgen toe doen. Het leed is al zwaar genoeg. De tranen zijn onuitwisbaar. Maar in een tijd dat het hip is om Rusland te demoniseren is dit natuurlijk fantastisch. Toch zou ik van een neutraal gerechtshof iets anders verwachten. Of ben ik nou te naïef? Ik zou het niet pikken als land. Probeer het eens bij de Fransen aangaande Bataclan of Nice. Eens kijken hoe zij reageren. Hoe zou jij het vinden als je getroffen wordt door een terroristische aanslag, en je krijgt een beschuldigende vinger toegewezen? Alsof je het expres hebt gedaan, bewust nalatig bent geweest. Wat doet dat met een volk dat in shock is en zwaar getroffen door aanslagen door Zwarte Weduwen in al haar steden, meer dan het westen te verduren heeft gehad? Ik begrijp het niet meer. Hoe kun je zo koud, zo niet empatisch, zo bruut zijn? Laat het rusten, soms moet je het laten voor wat het is. Maar blijkbaar vond het Europese gerechtshof het nodig. Er zijn maar twee voordelen aan deze uitspraak: we kunnen Rusland weer ongebreideld demoniseren, en de nabestaanden krijgen een zak met geld. Maar ergens diep in mij schreeuwen alle vezels van mijn lichaam het uit: dit is ongepast. Dit gaat te ver. Dit kan niet. Dit is walgelijk.