Beter Leven

Ik kreeg de afgelopen week een cadeaukaart van de Postcode Loterij. Je moest hem activeren en dan kon je bij Appie korting krijgen op duurzame en milieuvriendelijke producten. Ik dacht eerst dat ik eens iets anders had gewonnen dan dat gore ijs, maar het bleek dat iedere speler in die loterij zo’n kaart heeft gekregen. Het was dus gewoon een reclamestunt van Appie.

Voor mij maakte dat niet uit, want ik koop toch al bij Appie en ook vaak duurzame en milieuvriendelijke producten. Zo koop ik altijd biologische eieren met een label van Beter Leven. Die eieren krijgen drie sterren en dat betekent dat de kippen die ze leggen kunnen beschikken over meer legnesten en ruimere zitstokken, hun snavel wordt niet behandeld en er zijn minder kippen in de stal. Ik heb een filmpje van zo’n stal gezien en de kippen hadden in en om de stal behoorlijk wat ruimte om te scharrelen. Meer hoeft niet, want ik kom regelmatig langs plekken waar kippen gewoon een veldje hebben aan de rand van een weg en nooit de weg op gaan, terwijl ze dat wel kunnen. Ze scharrelen gewoon lekker op hun kleine veldje.

Ik koop nog meer producten met dat soort keurmerken en dus was ik snel door de €12,50 van die kaart heen. Er kwam echter wel een gedachte in me op. Er zijn namelijk nogal wat keurmerken. De meeste hebben met dierenwelzijn en duurzaamheid te maken, maar ik koop bijvoorbeeld ook koffie met een Fairtrade keurmerk en dat keurmerk heeft ook met mens en werk te maken. En juist dat laatste zou van mij wel wat meer mogen voorkomen. Die koffie heeft alleen te maken met de opbrengsten van de boeren die de koffie plukken, maar niet met de werkomstandigheden.

Bij C&A koop ik bijvoorbeeld wel eens een T-shirt. C&A heeft keurmerken op kleding, maar dat betreft biokatoen. Dan gebruiken de boeren geen kunstmest, bestrijdingsmiddelen of ontbladeringsmiddelen. Prima natuurlijk, maar C&A werd ook in verband gebracht met uitbuiting en dwangarbeid bij spinnerijen in India. Ik kom nergens een keurmerk tegen waarop drie sterren staan van Beter Leven zodat ik kan zien dat de kleding niet is gemaakt door mensen in spinbatterijen waar iedereen boven op elkaar zit en zonder zonlicht de hele dag voor bijna niets en onder zeer slechte omstandigheden kleding moet naaien.

Ik zie ook geen stickers van Beter Leven op de smartphones. Ik kan dus niet zien of mijn smartphone mede tot stand is gekomen door kinderarbeid.  In Congo wordt kobalt in de mijnen gedolven. Dat gebeurt niet alleen door volwassenen maar ook door kinderen. Ze hebben lange werkdagen, geen goede beschermende kleding en verdienen bijna niets. Ik wil geen smartphone die door dit soort kinderarbeid tot stand is gekomen, maar ik kan dat niet zien. Ik kan wel zien of een kip voldoende ruimte heeft en dat zijn dan nog eens volwassen kippen en geen kuikens. Dat vind ik vreemd. Blijkbaar hebben de organisaties voor dierenwelzijn het beter voor elkaar dan de mensenrechtenorganisaties.

Dit zijn natuurlijk uitwassen. Laat ik maar zeggen: de plofkippen onder de mensen. Maar er zijn ook minder duidelijke voorbeelden.

Heel veel werknemers werken bij bedrijven waar door bezuinigingen reorganisaties aan de orde van de dag zijn. Die werknemers moeten steeds op hun tenen lopen. Burn-outs komen veel voor bij die bedrijven. De producten die er worden gemaakt komen dus onder hoogspanning tot stand. Dat zijn in mijn ogen geen goede werkgevers. Ik kan aan die producten echter niet zien of ze van een slechte werkgever komen.

Vooral in de bouw en de horeca komen misstanden voor, maar je kunt niet aan een sticker op een huis zien of het is gebouwd door Polen die met twintig man in twee kamertjes wonen, geen vakantie hebben en veel te weinig uitbetaald krijgen.  

Nou is het bij huizen waarschijnlijk moeilijk om een Beter Leven keurmerk te geven, maar op tal van producten zou dat wel kunnen, Het gebeurt echter niet. En dan vraag ik me af: wat hebben dieren dat mensen niet hebben?