Gender Pay Gap

Het is een suffe zondagavond. Geen zin in een film of serie, dus vanavond is Youtube mijn redder. Na wat video’s van mensen die van een treadmill flikkeren besluit ik nog eens wat oude Last Week Tonight’s te gaan kijken. De aflevering over de Gender Pay Gap doet me een beetje schrikken. Vrouwen krijgen in Amerika maar 77 cent betaald per dollar die mannen binnenharken, en in Nederland is dat getal 82 cent per euro. Heh? Hebben we daar niet wetten voor? Ja, die hebben we. Dus hoe kan dat verschil er dan zijn?

Ik zet m’n onderzoekerspet op (hij heeft een propellortje bovenop) en ga eens naar wat cijfers zoeken. Kloppen die genoemde getallen wel? Nou, ja en nee. De 82ct per euro is namelijk niet, zoals er in de meeste interviews mee aan de haal word gegaan, de betaling die vrouwen en mannen krijgen voor hetzelfde werk. Hoe ze er wel bij komen is als volgt: tel al het loon van alle mannen op en deel het door het aantal mannen, doe hetzelfde voor vrouwen en je ziet dat mannen gemiddeld meer verdienen. Maar dus niet voor hetzelfde werk, maar voor alle verschillende banen opgeteld. Een reden hiervoor is dat vrouwen gemiddeld vaker kiezen om in lager betaalde sectoren te gaan werken, en ze werken vaker part-time. Wat ook invloed zou kunnen hebben is het gesuggereerde verschil in IQ-verdeling tussen mannen en vrouwen. Vrouwen zouden meer rond het gemiddelde zweven terwijl mannen grotere uitschieters hebben: meer complete idioten maar ook meer genieën, en gezien de exponentiele groei van lonen bij topfuncties zou ook dat de balans richting mannen kunnen trekken (paper). Vragen die overblijven zijn dan wel: waaróm kiezen vrouwen vaker voor werk in slechter betalende sectoren, en waaróm werken ze vaker part-time? Zijn het maatschappelijk opgelegde gender-roles of gewoon vrije keuzes en andere prioriteiten? Het debat raast voort (en voort).

Is er dan geen gender pay gap, vroeg ik me af? Ja, toch wel. Cijfers van het CBS  geven gemiddeld zo’n 5% verschil in loon aan voor hetzelfde werk ten nadele van vrouwen. Dit zou te wijten zijn aan werkervaring, onderhandelingsvaardigheden en beschikbaarheid met betrekking tot zwangerschap. Toch speelt er meer: uit onderzoek blijkt namelijk dat we vrouwen wel degelijk lager inschatten. Het Yale-onderzoek  genoemd in de Last Week Tonight aflevering geeft aan dat, als twee identieke CV’s met een mannen of vrouwen naam erboven worden voorgelegd, mannen én vrouwen de man een hoger loon bieden, en zo zijn er meer soortgelijke studies die een bias ten nadele van vrouwen aangeven.

Er blijven vragen. Moeten we ingrijpen? En zo ja, hoe? Sommige verschillen zijn onoverkomelijk: alleen vrouwen kunnen er een kindje uit gooien, maar dat heeft wel een effect op de beschikbaarheid voor een baan. Negeren of compenseren? Momenteel schatten mannen én vrouwen vrouwen lager in, waardoor komt dat? Is het nog steeds een mannencultuurtje in het bedrijfsleven, of zijn het de stereotypes van de niet competitieve vrouw die voor de lage waardering zorgen? Het verschil lijkt wel af te nemen, dus blijkbaar doen we iets goed. Niks meer aan doen dus? Help!

Deze column werd geschreven door Maarten van schrijverscollectief Kaf.