Reanimatie als levensles

Gisteren zag ik een item op tv over reanimatie. Er schijnen nog steeds heel weinig mensen te zijn die kunnen reanimeren, terwijl er dagelijks meerdere mensen omvallen door een hartstilstand. Gelukkig gebeurt dat nooit bij jou in de buurt. En als dat wel gebeurt, dan is er altijd wel iemand die wel weet hoe het moet. Maar ben jij dan degene die het weet? Nee, niet denken dat je het weet. Heb je ervaring in de handelingen die je tijdens een reanimatie moet doen? Ik niet. Terwijl ik het juist zou moeten leren.

Leren om te reanimeren is een vrijwillige keus. Het wordt maar op een handjevol scholen onderwezen, en naast wat BHV’ers en EHBO’ers – ook allemaal een keuze – zijn er niet genoeg mensen die het daadwerkelijk kunnen. De een wil leren reanimeren om een held te zijn. De ander wil zijn verantwoordelijkheid kunnen nemen. En ik? Ik wil niet meer bang zijn als ik nogmaals in zo’n situatie kom.

Reanimatie zit bij mij in de familie. Mijn opa is altijd EHBO’er geweest en heeft door middel van reanimatie het leven van zijn toenmalige buurvrouw gered. Mijn moeder heeft mijn zusje gereanimeerd toen zij een hartaanval kreeg. Na die ervaring heeft ze een cursus gevolgd, maar het was van korte duur: ook mijn moeder was plotseling overleden aan een hartstilstand. Maar die keer was er niemand in de buurt om iets voor haar te doen. Domme pech.

Ondanks die hartafwijking in de familie heb ik nooit een reanimatiecursus gevolgd. Ach joh. Ik weet het heus wel. Les 1: raak niet in paniek en neem de leiding. Les 2: controleer het slachtoffer en zeg dat de paniekvogel 112 moet bellen. Les 3: stuur de paniekvogel naar buiten om de twee ambulances op te wachten, want het juiste adres vinden blijkt soms een behoorlijke uitdaging te zijn. Les 4: Doe iets. Maakt niet uit wat. Druk op de borst, geef mond-op-mondbeademing. Het maakt niet uit dat je niet weet wat je doet. Maar doe iets. Les 5: ga daarmee door tot het ambulancepersoneel is gearriveerd. Blijf met je poten van hen af en help ze door op de achtergrond te blijven, terwijl je beschikbaar bent om alle benodigde informatie te geven. Vanaf dat moment heb je alles gedaan wat je voor het slachtoffer kon doen.

Maar of mijn werkwijze nou zo efficiënt zou zijn, betwijfel ik toch wel ten zeerste. Bij een hartmassage kan ik me wel wat voorstellen. Een AED kan ook niet moeilijk zijn, omdat het apparaat je vertelt wat je moet doen. Toch? En toch heb ik nu al mijn smoesjes opzij gezet: zo’n cursus is niet te duur. Het is niet te ver weg voor één avondje. Het is wel spannend omdat je niet weet of je een vieze oude vent mond-op-mond geeft bij zo’n cursus, maar hé, daar hebben ze die oefenpoppen waarschijnlijk wel voor. Nu heb ik me toch aangemeld. Niet omdat ik een held wil zijn en mensen wil redden, maar omdat ik nooit meer zo’n bange en hulpeloze paniekvogel wil zijn tijdens een reanimatie.