De Friese afhankelijkheid
Het is erg vermakelijk om de Nederlandse pers her en der een lijntje uit te zien gooien naar de onafhankelijkheid van Friesland. Het referendum over een onafhankelijk Schotland is natuurlijk interessant, maar het hoeft nu ook weer geen inlevingsverhaal te worden door gelijk die gekke Friese provincie erbij te betrekken. Er wordt daarmee door de media een onderwerp gecreëerd dat helemaal niet speelt in Friesland. En al helemaal niet in Leeuwarden, de provinciehoofdstad.
In Schotland roepen ze hard om ja of nee, maar de mensen die hier het hardst grappen maken om slagbomen bij de grensovergang, paspoortcontroles en inentingen zijn toch echt de toeristen. Op het gebied van marketing is Friesland natuurlijk ideaal neergezet als vakantieland. Zon, zee en heel veel zeilboten inspireren toeristen om de provincie tot een echt uitje te zien. Neem daarbij het gekke taaltje met die korte onbekende klanken en die tweetalige plaatsnaamborden, en het vakantiegevoel is compleet.
Hoewel Friezen wel trots zijn op hun eigen cultuur, taal en geschiedenis, is het nationalisme op een doordeweekse dag ver te zoeken. Alleen de Fryske Nasjonale Partij (FNP) ging even leuk mee met het nieuws over Schotland door zelf ook wat halfbakken nationalistische dingetjes te roepen vanuit een dorpskern waarvan Leeuwarders het bestaan niet eens weten. Echt serieus was het niet, meer een slimme manier om in het verre Den Haag ook even wat aandacht voor Friesland te vragen. Meer dan een inhakertje voor de marketing van de partij was het niet. Friezen hoeven geen eigen munt, regering of staatsschulden. Friezen zie je niet in boxershorts met pompeblêden rondlopen, tenzij ze even een lolletje willen hebben met een provocatie buiten de provincie.
In Leeuwarden is het nationalisme het verst te zoeken. Op hogescholen wordt de FNP uitgejoeld als ze geen Nederlands spreken. Liwadders haten SC Hoerenveen en beuken iedereen met liefde in elkaar om hen te overtuigen van de kracht van Cambuur. In de hoofdstad wordt het Fries volkslied niet gezongen. Tijdens de introweek voor nieuwe studenten werd ‘t Woanskip van Anneke Trauma aangeleerd. Douma. Anneke Douma. De Friese taal is voor de boeren in de dorpen. In de stad spreekt men Liwadders. Als Friesland zich zou afsplitsen, zou Leeuwarden de positie van Berlijn in de Koude Oorlog innemen: half Fries, half Nederlands, met een hele grote muur ertussen.
Friezen hebben vaak een sterke band met hun provincie en er is veel om trots op te zijn. Maar een afscheiding? Houd toch op. Dat is een wens van de media. Niet van de Friezen.
