Vergeet niet uit te checken
Op 30 maart jongstleden postte ik vanuit de bus het volgende op Facebook:
“Door eikels als de gozer voor me wordt het OV steeds duurder. Bus stopt, meneer loopt naar de uitgang, checkt uit, en gaat weer zitten. Zijn vriendin lijkt het doodnormaal te vinden. Precies wat er mis is met de samenleving: de meesten denken alleen nog aan 'me, myself and I' en leven in een soort hufterbubbel van list en bedrog. Wat mij betreft doen ze die boete omhoog van 35 naar 1035 euro. Anders leert dit soort lapzwansen het nooit af.”
Aan de telefoon sprak hij met een vriend en vertelde hij dat hij nog zeker een half uur in de bus moest zitten – gratis dus. Mensen roepen altijd: als ik dit-en-dat zou zien gebeuren, zou ik er direct wat van zeggen en/of ingrijpen. De jongen zelf durfde ik niet aan te spreken op zijn gedrag, voornamelijk omdat hij had gezien dat ik hem had zien uitchecken. Het kwartier daarna keek hij me meermaals met een sinistere blik aan. Ik was geïntimideerd en besloot hem niet aan te spreken.
Bij mijn eindbestemming moest hij nog een kwartier door en besloot ik bij de chauffeuse te melden dat ze een passagier voor nop vervoerde. “Wie?” “De jongen met de bontkraag achter in de bus.” Ze stoof direct op hem af en ik verliet de bus zo snel als ik kon. In de maanden erna vroeg ik me af of ik het juiste had gedaan. Ik voelde me een beetje een NSB'er, maar tegelijkertijd heb ik een bloedhekel aan valsspelers – of dat nou gebeurt bij spelletjes, uitkeringen of voortijdig uitchecken. En op die enkele controle eens in de zoveel jaar na, zou Connexxion (en daarmee de rest van de reizigers) honderden tot duizenden euro's mislopen per valsspeler als niemand er ooit wat van zou zeggen.
Afgelopen zaterdag stond ik met mijn broertje op het station een sigaretje te roken, toen er een jongen met zijn vriendin naar ons toeliep. Hij vroeg mijn broertje oom een vuurtje om zijn joint aan te steken, keek mij plots aan en zei met een dermate kille blik dat ik direct wist wie hij was: “Jij hebt me een paar maanden geleden verraden, klootzak.”
“Ja.” Zijn vriendin viel hem bij: “Hij heeft nu toch geen chipkaart meer.”
“Inderdaad. En het is jouw zaak helemaal niet.”
Nog even keek de jongen ons geringschattend aan, waarna hij besloot het er maar bij te laten. Opgelucht om onze numerieke superioriteit viel de agressie die duidelijk in zijn ogen te zien was, mij godzijdank niet ten deel. Wel weet ik nog steeds niet wat wijsheid is in die situatie: als je de valsspeler niet kunt aanspreken of wanneer dat een onverstandig idee is, moet je het dan hogerop zoeken of de zaak maar gewoon laten gaan?
En waar trek je de grens – wat verlink je wel, wat niet, en wanneer wel of niet? Wat zijn jouw ervaringen met het al dan niet melden van overtredingen? Is klikken (soms) geoorloofd?
