Hup! Werken, werklozen!

Vooruit, in de eerste alinea dan direct maar een ontboezeming. Ik weet niet zo goed wat mijn mening is in de 700 woorden die gaan volgen. En ik ben niet van plan om onder het mom van 'de discussie aanzwengelen' dan maar één kant te kiezen en daar een stevig stuk over te schrijven. Dan weet u het vast. Ik wilde het hebben over werkloosheid, gelieerd aan de uitspraken van minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Volgens hem kunnen van de 1,4 miljoen werklozen zeker een half miljoen probleemloos aan het werk.

Het is wat vrij vertaald, maar daar kwam het op neer. Alleen die ene zin biedt al genoeg stof voor een uitgebreide discussie, maar laten we de zaken eerst nog even vanuit verschillende perspectieven belichten.
Wie zijn werk verliest of niet meer kan uitvoeren, krijgt een uitkering. Het staat volgens mij buiten kijf dat wie (lichamelijk of geestelijk) niet meer in staat is om te werken een uitkering moet krijgen. Dat wil niet zeggen dat ze dan geen rol meer kunnen vervullen in de samenleving, maar dat even terzijde.

Laten we uitgaan van die, volgens Kamp, half miljoen mensen die thuis zitten en in staat zijn om te werken. In principe vind ik dat als je kúnt werken, je moet werken. Ik heb een broertje dood aan die knakkers die thuis zitten een uitkering te incasseren en verder niets doen en het allemaal wel best vinden. Ben je in staat om je eigen geld te verdienen, dan moet je dat doen. Ook als het geen leuk werk is. Het is ergens een rare gedachte dat het gelegitimeerd is om met een uitkering thuis te blijven zitten wachten tot er werk voorbijkomt wat je interessant lijkt.

Mensen worden bij bosjes ontslagen. Door reorganisaties, bezuinigingen, automatisering, efficiëntieverhoging, etc. Ik heb dat in mijn omgeving meer dan eens zien gebeuren. Zijn er eigenlijk wel voldoende banen voor al die mensen die thuis zitten? Van de mensen die ik hun baan heb zien verliezen, wil negentig procent heel graag weer aan het werk, maar zij kunnen niets vinden. Dat zou kunnen impliceren dat wij simpelweg te weinig vacatures hebben, maar strookt dat met Oostblokkers binnenhalen om werk te doen waar wij ons te goed voor voelen?

Kan je iemand die, laten we zeggen, hbo-geschoold is in de kassen of achter de kassa laten werken? Het is werk wat niet bij het opleidingsniveau past. Klopt, maar geeft dat het récht om dan maar thuis te gaan zitten met een uitkering? Je bent immers in staat om je eigen geld te verdienen. Mag je een uitkering krijgen omdat je geen zin hebt om kutwerk te doen? Na een dagje ploegen in de kassen of achter de kassa, kan je 's avonds nog prima sollicitatiebrieven schrijven voor functies die wel bij je opleidingsniveau passen.

Er is wel werk, maar daarvoor moeten we reizen. Voor bepaalde sectoren zou er in de Randstad voldoende werk zijn. Minister Kamp zei dat mensen best mogen verhuizen voor hun werk. Kan je een baan krijgen, maar zie je je genoodzaakt om het af te wijzen omdat het te ver is, ga er dan wonen. Mooi bedacht, maar dat slaat natuurlijk nergens op in deze tijden. Je krijgt nergens zomaar even een vast contract. Verhuizen naar een stad waar je wel aan het werk kunt, is niet realistisch als je bedenkt dat er een zeer aannemelijke kans is dat jouw halfjaarcontract niet verlengd wordt.

Een hoop sollicitanten weigeren banen, ook die wel bij hun opleidingsniveau passen, omdat ze niet willen. Is niet willen eigenlijk een argument wanneer je een uitkering krijgt? Ik wil soms ook niet werken, maar toch sleep ik mij 's ochtends uit bed omdat ik nou eenmaal centen moet verdienen. Ik wil ook wel graag een andere baan, maar denk nu wel even twee keer na voordat ik mijn vaste contract verruil voor een jaarcontract met eventueel uitzicht op verlenging.

Ik vind het moeilijk om stelling in te nemen. Ja, ik vind dat als je kunt werken, je moet werken. Maar als ik nu mijn baan zou verliezen, ervaar ik het ook niet echt als een optie om dan maar bij de Jumbo te gaan werken. Mag je als werkzoekende vast blijven houden aan je eigen sector?
Kan je als werkloze zowel het recht hebben op een uitkering als het recht om werk te weigeren?