Het toernooi dat niemand wenst

Het wereldwijd overkoepelend orgaan van de voetbalbonden, de FIFA, staat niet bekend om haar vooruitstrevendheid. Sterker nog, de FIFA is zo conservatief als het maar kan. Star houdt men vast aan oude gebruiken en vernieuwingen worden stelselmatig afgewezen. Dit is op zich nog niet zo erg, ware het niet dat de bond eigen voorstellen wel doordrukt en handhaaft, zelfs als niemand er op zit te wachten.

Het beste voorbeeld is waarschijnlijk het toernooi om de Confederations Cup, dat sinds woensdag in Duitsland wordt gehouden. Acht landen strijden hier om een nietszeggende beker. Het idee achter dit toernooi is niet eens onaardig. De houders van de verschillende continentale bekers strijden met de wereldkampioen, het organiserende land en een ander aangewezen team om de cup. Een wereldkampioenschap in miniversie, zou je kunnen zeggen.

Het grote probleem van dit toernooi is echter dat het plaats vindt na een slopend seizoen. Topspelers die al pakweg zestig duels voor hun club en land in de benen hebben, worden nog eens verplicht het beste in zichzelf naar boven te halen. Vermoeid als ze zijn, is de kans op blessures groot en de kans op mooi voetbal gering. Al snel werd duidelijk dat weinig mensen op dit toernooi zaten te wachten. De landen die meedoen doorgaans niet, getuige het feit dat ze niet met de beste spelers aantreden. De clubs, die de spelers betalen, verafschuwen de gedachte dat hun spelers weer amper vakantie hebben. De supporters uiteindelijk ook niet, omdat de beste voetballers toch niet komen en het toernooi de uitstraling van de wereldbeker, Europese beker, Afrika Cup of Copa Libertadores mist.

Desondanks laat de FIFA het toernooi toch maar weer doorgaan. Je zou verwachten dat men heeft geleerd van het verleden, maar niets is minder waar. Ja, natuurlijk zegt de Duitse bondscoach Klinsmann wel blij te zijn met het toernooi. Als organisator van het WK speelt Duitsland geen kwalificatieduels en op deze manier kan hij zijn spelers eens wat beter testen. Bovendien kan de Duitse bond zien wat men moet verbeteren in de organisatie voor volgend jaar. Maar zouden Brazilië, Argentinië, Griekenland, Tunesië, Australië, Mexico en Japan echt zo graag meedoen? Het laatste WK liet al zien dat de beste spelers wegens vermoeidheid niet op hun top presteerden en nu wordt de vrije zomer - er is immers geen EK of WK - weer niet gebruikt om de spelers eens te laten rusten na een zwaar seizoen. Grote kans dat de FIFA daarmee hun eigen moment van glorie, de Wereldbeker, devalueert.

Bovendien is daar nog de kwestie Marc-Vivien Foé. Deze Kameroense middenvelder nam met zijn land deel aan de Confederations Cup van 2003. Elke voetballiefhebber kan zich de huiveringwekkende beelden van toen vast nog voor de geest halen. Foé stortte tijdens een wedstrijd in en overleed naast het veld. Een verband met vermoeidheid na een loodzwaar seizoen is snel gelegd en zal ongetwijfeld een deel van de oorzaak van de dood van Foé zijn geweest. Huilende Franse voetballers, die hem kenden, domineerden het beeld van de andere halve finale, terwijl de finale zelfs in een uiterst macabere sfeer werd afgewerkt. Uiteraard had de FIFA geen reden gezien om het toernooi af te gelasten. Een enorme blunder, die men later wilde goedpraten door te stellen dat het toernooi voortaan de naam van Foé zou dragen. Veel te laat en bovendien niet uitgevoerd.

De schaduw die het plotseling gestaakte gebrul van één der ontembare leeuwen, zoals het team van Kameroen genoemd wordt, voor altijd over het toernooi geworpen heeft, was voor de FIFA evenmin reden het toernooi te schrappen. Nee, er moet ook in 2005 weer gespeeld worden. Alsof er nooit iets gebeurd is. Het is immers het idee van de FIFA en dan moet het hoe dan ook doorgaan. Dit terwijl er vermoedelijk nauwelijks voetballiefhebbers zijn die dit toernooi prefereren boven het nog altijd gaande wereldkampioenschap voor spelers tot 20 jaar.

Ergens in Kameroen zullen ongetwijfeld enkele mensen flink moeten slikken als ze de elftallen bezig zien op dit toernooi. Zij zullen bidden dat het toernooi geen nieuwe slachtoffers maakt. Foé is gestorven in het harnas, toen hij zijn land verdedigde en ook deels aan een verborgen hartprobleem. Dat de FIFA het toernooi niet naar hem vernoemd heeft, zal ze weinig tot niets kunnen schelen. Maar zullen ze niet diep in hun hart huilen dat hun zoon, broer, man, vriend, kennis, vader, collega Marc-Vivien Foé de dood moest vinden op een toernooi dat door niemand gewenst is?