Goeiesmorgens

Wie kent de serie "Debiteuren, crediteuren" nou niet? De personages op een kantoor die door de mannen van Jiskefet worden neergezet zijn dan ook heel herkenbaar. Zeker als je zelf op een kantoor werkt of ooit hebt gewerkt. Ik heb dus een kantoorbaan en heb er zelfs een opleiding voor gevolgd om dit werk te kunnen doen. Als ik om me heen kijk op een werkdag kun je de Edgars, de Josjes en de Stormpjes er zo uithalen. Helaas zijn ze zelf niet zo komisch als het bekende tv trio, ook al vinden ze zelf van wel, gezien hun verwachtingsvolle blik na een poging tot een grappige opmerking. Het zijn mannetjes in pakjes met een taalgebruik waar je tenen krom van gaan staan.

De kantoorpikkies die ik wil behandelen zijn niet de doorgewinterde boekhouders niet de debi- of crediteurenbewakers. Nee, het zijn de mensen op functies waarvoor een hogere opleiding vereist is. De controllers, actuarissen, afdelingshoofden en andere verzonnen functies met het woord "manager" er in. Dit soort mensen moet laten blijken boven het klootjesvolk te staan. Hoe ze dat doen? Ze spreken wel Nederlands, maar niet in een woordkeuze en zinsamenstelling die alledaags is. Om een heel simpel voorbeeld te geven, als je vraagt of je iemand ergens van op de hoogte wilt stellen, wordt dat niet gevraagd als: "Vertel jij dat even aan Bart?" Nee, veel duurder staat: "Communiceer jij dat even richting Bart?" Voor eigen initiatief hebben ze ook een prachtig woord: "Je moet je wat meer pro-actief opstellen." Zijn deze mensen echt het contact met de rest van de wereld verloren? Of is het puur om hun hogere status op zo'n manier woordelijk te profileren?

Ik lachte me bijna een ongeluk toen zo'n "manager" me wilde uitleggen dat een bepaalde zaak nog in behandeling was bij een andere afdeling, maar dat ik daarna alles zou ontvangen. Het werd me als volgt verteld: "Dat zit nog in de pijplijn." Ik vroeg me meteen af of het bedrijf ook een sekslijn exploiteerde. De pijplijn, hoe kom je er op? Nou metaforen genoeg in dit wereldje. Hoe origineler je iets zegt hoe beter het is. Helaas praat ook hier iedereen elkaar maar domweg na. Creativiteit is soms ver te zoeken.

Wat nog veel erger is, hun gebruik van Engelse termen en het liefst nog in afkortingen ook. Het begint al bij het woord "cursus", dat heet in dit soort kringen ineens "seminar" of "workshop". Vergaderingen zijn meetings en je geleverde prestaties worden gemeten in je "performance" om vervolgens af te zetten tegen wat je had moeten doen, je zogenaamde "targets". Wat de ene afdeling voor de andere doet is hun "service level". Functie- en afdelingsbenamingen klinken ook gewichtiger als ze in het Engels luiden. Beleggingsbewaking klinkt niet zo goed als "Asset Control" toch? Of de afdeling verslaglegging bekt beter weg als je "Financial Reporting" zegt.

Je gedrevenheid is "Commitment" hoorde ik laatst. Toen ik opmerkte dat commitment ook opname in een gekkenhuis kan betekenen keek menig das mij vreemd aan. Humor is alleen leuk als een hoger geplaatste de grap maakt. Laat ik maar zwijgen over de afkortingen als MT (Management Team) en FTE's (Full Time Employees). FTE, ja geef mensen zo'n code en het lijken inderdaad robots. Een parttimer is overigens maar een gedeelte van een FTE, de term PTE bestaat niet.

Je hoort wel eens dat ze beroepsopleidingen korter willen maken. Ik heb jaren lang rijtjes met termen en begrippen, meestal in het Engels, uit mijn hoofd moeten leren. Al die definities die ik toen zo opschreef ben ik inmiddels wel vergeten. Dat komt simpelweg omdat ik ze ook nooit meer gebruik of tegenkom. Toen ik begon bij deze baas moest ik zelfs nog een hoop termen bijleren. De oplossing voor het onderwijs is dus simpel; schaf die belachelijke terminologie af. In de praktijk leer je toch pas wat het echt inhoudt. Buiten dat kunnen veel termen gewoon simpeler gezegd worden als ze in het Nederlands vertaald worden. Of is het dan toch gewoon bedacht om het betere kantoorwerk wat meer elitair over te doen komen? Zou anders (misschien)Jannie van de receptie er achter komen dat ze jouw werk ook kan doen?

Het liefst zou ik al die jongens, die iets te veel Monopoly hebben gespeeld vroeger, hun gang laten gaan. Als zij toch blij zijn zo samen met hun eigen taaltje, laat ze dan lekker. Maar ja, eens in de zoveel tijd wil er weer eens eentje een "workshop" geven om, zoals hij zelf beweert, de "gewone" medewerkers wat te leren of om ze, nog zo'n enge term, allemaal dezelfde richting in te laten kijken. Als het helemaal erg wordt hebben ze het over neuzen die dezelfde kant op staan. Wij denken zelf dat die cursussen gegeven worden uit een soort narcisme.

Je hele (mid-)dag, waarin je zoveel had kunnen doen, luister je naar vage termen, kijk je naar schemaatjes en uiteraard een inleidend filmpje. Wij kregen een keer een video te zien van een vishandel. Ze lieten zien hoe goed je kan samenwerken als je plezier hebt in wat je doet. Deze (uiteraard) Amerikaanse viswinkel is beroemd omdat de bestellingen op een ludieke manier gebracht worden. Men roept de bestelling door, dan gooit er een de vis naar de ander, die vangt ze op en geeft ze aan de derde persoon die de vis inpakt. Nog best leerzaam! Na twee uur nog wat geouwehoer aan te hebben gehoord over commitment, klantwaarden en service level mochten we weer terug naar de werkplekken.

De educatieve waarde bleek wel toen iemand om een nietmachine vroeg. De een gooide hem, de tweede ving hem op en gaf deze aan de derde, die een stapel papiertjes aan elkaar niette. Ja, spannend is kantoorwerk gewoon niet. Zal het ook nooit worden! Doe dan ook niet zo interessant alsjeblieft!